ಗ್ರಂಥರತ್ನಮಾಲಾ

ಶ್ರೀ ಸೌರಪುರಾಣವು – ದ್ವಿತೀಯ ಸಂಪುಟ

ಆರಂಭಿಕ ಪುಟ ಅನುವಾದಕರು: ಶ್ರೀ ಗಂಗಾಧರ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ಹೆಚ್.

ವಿಷಯಾನುಕ್ರಮಣಿಕೆ

ಮುನ್ನುಡಿ
ಮೂವತ್ತಾರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಉಪಮನ್ಯುವಿನ ವೃತ್ತಾಂತ — ಅವನು ಮಾಡಿದ ಉಗ್ರತಪಸ್ಸು. ತಪೋಜ್ವಾಲೆಯಿಂದ ಬಳಲಿ ದೇವತೆಗಳು ಶಿವನಲ್ಲಿ ಮೊರೆಯಿಟ್ಟದ್ದು, ಶಿವನು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾದುದು. ಅವನ ಇಷ್ಟದಂತೆ ಕ್ಷೀರಸಮುದ್ರವನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸಿ ಕೊನೆಗೆ ಗಾಣಪತ್ಯವನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸಿದುದು.
ಮೂವತ್ತೇಳನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಜಲಂಥರನು ದುಷ್ಟನಾಗಿ ಸಮಸ್ತ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದುದು. ಕೊನೆಗೆ ಶಂಕರನನ್ನು ಎದುರಿಸಿದುದು. ಶಂಕರಜಲಂಧರರ ಯುದ್ಧ. ಶಂಕರನು ಚಕ್ರವಿನ್ಯಾಸಮಾಡುವುದು. ಅದನ್ನು ಮೇಲೆತ್ತುವಂತೆ ಜಲಂಧರನ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ, ಆದರಿಂದಲೇ ಜಲಂಧರನು ನಾಶವಾಗುವಿಕೆ.
ಮೂವತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶಿವಮಹಿಮಾವರ್ಣನೆ, ಶಿವ, ವಿಷ್ನು, ಇವರ ವಿಷಯವಾಗಿ ಸೂತ ಮತ್ತು ಶೌನಕಮಹರ್ಷಿಗಳ ಸಂವಾದ. ಪ್ರತರ್ದನರಾಜನ ಚರಿತ್ರೆ, ಪ್ರತರ್ದನ ಮತ್ತು ಕ್ಷಪಣಕರ ಸಂವಾದ ಪ್ರತರ್ದನನು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ತಪಸ್ಸನ್ನಾ ಚರಿಸುವಿಕೆ, ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು ಪ್ರತರ್ದನ ಇವರ ಸಂವಾದ, ಪ್ರತರ್ದನನು ಪುನಃ ರಾಜ್ಯವಾಳುತ್ತಿರುವಾಗ ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾಚಾರ ಧರ್ಮಗಳ ವರ್ಣನೆ, ಬೃಹಸ್ಪತಿ ಮತ್ತು ಇಂದ್ರ ಇವರ ಸಂವಾದ, ಪ್ರತರ್ದನನ ಪ್ರಜೆಗಳು ಸನ್ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಅಧರ್ಮವನ್ನು ಆಶ್ರಯಿಸುವಂತೆ ಒಂದುಪಾಯವನ್ನು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಬೃಹಸ್ಪತಿಯು ಬೋಧಿಸುವಿಕೆ, ಅದರಂತೆ ಇಂದ್ರನು ಕಿನ್ನರನೊಬ್ಬನನ್ನು ಕರೆದು, “ನೀನು ಭೂಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಶಿವನು ವಿಷ್ಣು ಕಿಂಕರನು ಎಂದು ಜನರಿಗೆ ಬೋದಿಸು” ಎಂದು ಆಜ್ಞಾಪಿಸುವಿಕೆ. ಅದರಂತೆ ಕಿನ್ನರನು ಪ್ರತರ್ದನನ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಬೋಧಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ಪ್ರತರ್ದನ ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವಾಭಾಸ ಇವರಿಬ್ಬರಿಗೆ ನಡೆದ ಸಂಭಾಷಣೆ.
ಮೂವತ್ತೊಂಬತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಕಲಿಪುರುಷನ ಆಗಮನ, ಕಲಿಯುಗಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರತರ್ದನನಿಂದ ಪಾಲಿತವಾದ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಧರ್ಮಗಳ ಬದಲಾವಣೆ, ಈಶ್ವರನ ವಿಷಯವಾಗಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಮತ್ತು ನಾರಾಯಣರ ಸಂವಾದ. ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಕೈಲಾಸವನ್ನು ಕುರಿತು ಪ್ರಯಾಣಮಾಡುವಿಕೆ, ಪ್ರತರ್ದನನ ನಡತೆಯ ವಿಷಯವಾಗಿ ದೇವತೆಗಳು ಶಿವನಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ವಿಷಯವನ್ನೆಲ್ಲಾ ತಿಳಿಸುವಿಕೆ. ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಬ್ರಹ್ಮನು ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಹೇಳುವಿಕೆ.
ನಲವತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮಹೇಶ್ವರನೂ, ವಿಷ್ಣುವೂ ಸರಿಸಮರು ಎಂದು ಹೇಳುವುದು ನ್ಯಾಯವೇ ಎಂದು ಶೌನಕಾದಿ ಋಷಿಗಳು ಸೂತಮಹಾಮುನಿಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವಿಕೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರವನ್ನು ಹೇಳಲು ಶೌನಕಾದಿಗಳೊಡನೆ ಸಂಭಾಷಣೆ. ರತೀದೇವಿ ಮತ್ತು ವಸಂತಾದಿಗಳ ಸಂಭಾಷಣೆ, ಮನ್ಮಥನನ್ನು ಈಶ್ವರನು ಹಣೆಗಣ್ಣಿನಿಂದ ಸುಟ್ಟದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ರಹ್ಮನೊಡನೆ ಮಹಾಮೋಹಾದಿಗಳು ಮಾಡುವ ಸಂಭಾಷಣೆ, ಕಲಿಪುರುಷನೊಡನೆ ಮೋಹಾದಿಗಳು ಮಾತನಾಡುವಿಕೆ, ಮಧುವಿನ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸೂತರು ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ನುಡಿಯುವಿಕೆ, ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರು ತಮ್ಮ ಗುರುವಾದ ಪದ್ಮಪಾದುಕರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಜನ್ಮವೃತ್ತಾಂತವನ್ನು ವಿವರಿಸುವಿಕೆ, ಆಗ ಗುರುಗಳು ನಿನಗೆ ಸಿದ್ಧಾಂತದಲ್ಲಿ ಆಜ್ಞಾನವೂ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷ ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯೂ ಇರಲಿ ಎಂದು ಶಾಪಕೊಡುವಿಕೆ, ಕಲಿಮಹಿಮೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವಿಕೆ. ಮೋಹಾದಿಗಳು ರತೀದೇವಿಯನ್ನು ಕುರಿತು “ನೀನು ಹೆದರಬೇಡ. ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಕಲಿಗೆ ಸ್ನೇಹಿತರಾಗಿ ನಿನ್ನ ಪತಿಯನ್ನು ಕೊಂದ ಶಂಕರನನ್ನು ದ್ವೇಷಿಸುವ ಬುದ್ಧಿಯನ್ನು ಜನರಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಸುವೆವು” ಎಂದು ಸಮಾಧಾನ ಹೇಳುವಿಕೆ.
ನಲವತ್ತೊಂದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರವು ಬಂದ ಬಗೆಯನ್ನು ಶೌನಕಾದಿಗಳು ಸೂತರನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವಿಕೆ, ವಿಷ್ಣುವು ತ್ವರಿತವೆಂಬ ಶಿವಲಿಂಗವನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿಸುವಿಕೆ, ವಿಷ್ಣುವಿನಿಂದ ಹೇಳಲ್ಪಟ್ಟ ಶಿವಸಹಸ್ರ ನಾಮಸ್ತೋತ್ರ, ದೈತ್ಯರನಾಶಕ್ಕಾಗಿ ಮಹೇಶ್ವರನು ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರವನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸುವಿಕೆ, ಶಂಕರನು ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಕುರಿತು “ನನ್ನಲ್ಲಿ ನೀನು ದೃಢಭಕ್ತಿಯುಳ್ಳವನಾಗಿರುವುದರಿಂದ ನೀನು ತ್ರಿಲೋಕದಲ್ಲಿಯೂ ಪೂಜ್ಯನೆನಿಸುವೆ. ನಿನ್ನನ್ನು ಜಯಿಸುವವರು ಯಾರೂ ಇರಲಾರರು” ಎಂದು ವರವನ್ನು ಕೊಡುವಿಕೆ, ವಿಷ್ಣುಪ್ರೋಕ್ತವಾದ ಶಿವಸಹಸ್ರನಾಮಸ್ತೋತ್ರದ ಪಠನೆಯಿಂದ ಬರುವ ಫಲಗಳ ವಿಚಾರ, ಚತುರ್ಥೀ ವಿಭಕ್ತ್ಯಂತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಓಂಕಾರಾದಿಯಾಗಿ ಇರುವ, ಶಿವಸಹಸ್ರನಾಮಗಳು.
ನಲವತ್ತೆರಡನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶಿವಪೂಜಾವಿಧಿ, ಪೂಜಾಸಾಮಗ್ರಿಗಳು, ಅಭಿಷೇಕವಿಧಿ, ಅರ್ಚನೆ, ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಇವುಗಳ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುವಿಕೆ,
ನಲವತ್ತು ಮೂರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಉಮಾಮಹೇಶ್ವರ ವ್ರತವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾದ ತಿಥಿಗಳು. ವ್ರತ ವಿಧಾನ, ವ್ರತಫಲ, ಶೂಲವ್ರತವಿಧಾನ, ಶೂಲವ್ರತಯೋಗ್ಯವಾದ ತಿಥಿಗಳು, ದೂರ್ವಾಗಣಪತಿವ್ರತ, ದೂರ್ವಾಗಣಪತಿಯ ಪೂಜೆಗೆ ಯೋಗ್ಯವಾದ ಪತ್ರಪುಷ್ಪ ನೈವೇದ್ಯಾದಿ ವಸ್ತುಗಳ ವಿವರಣೆ. ಅರ್ಘ್ಯ, ಆವಾಹನ, ಧೂಪ, ದೀಪ, ಉಪಹಾರ, ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಇವುಗಳ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮಂತ್ರಗಳ ವಿವರಣೆ. ದೂರ್ವಾಗಣಪತಿ ವ್ರತಾಚರಣೆಯ ಫಲ,
ನಲವತ್ತುನಾಲ್ಕನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶಿವದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದುದರ ಫಲವಾಗಿ ಒದಗುವ ಸುಕೃತಗಳು. ಶಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಕರ್ಮಗಳಿಗೆ ಸಿಕ್ಕುವ ಫಲಗಳು, ಶಿವಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಕಸ ಮುಂತಾದುವುಗಳನ್ನು ಗುಡಿಸುವುದರಿಂದಾಗುವ ಫಲಗಳ ವಿವರಣೆ. ಜಲವೇ ಮೊದಲಾದ ಪದಾರ್ಥಗಳಿಂದ ಸ್ನಾನಮಾಡಿಸುವುದರ ಫಲ, ವರ್ಣಮಂಡಲಾದಿಗಳ ವಿನ್ಯಾಸದಿಂದ ಅರ್ಚನೆಮಾಡುವ ವಿಧಾನ, ಅಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಆಚರಿಸುವುದರಿಂದ ಬರುವ ಫಲಗಳು, ಶಿವನಲ್ಲಿ ಅತಿಶಯವಾಗಿ ಭಕ್ತಿಯಿಡುವುದರಿಂದಾಗುವ ಫಲಗಳು, ರುದ್ರಪೂಜೆಯಿಂದ ಬರುವ ಮಹಿಮೆಗಳು.
ನಲವತ್ತೈದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮಹೇಶ್ವರನನ್ನು ನೋಡುವ ಕುತೂಲದಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮಾದಿ ದೇವತೆಗಳು ಮಂದರ ಪರ್ವತವನ್ನು ಕುರಿತು ಪ್ರಯಾಣಮಾಡುವಿಕೆ, ಮಹೇಶ್ವರನು ದೇವತೆಗಳೊನೆ ಮಾತನಾಡುವಿಕೆ, ದೇವತೆಗಳು ಶಂಕರನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವುದು, ಪಶುಪತಿಯನ್ನುದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾಡುವ ಪಾಶುಪತವ್ರತ ವಿವರಣೆ, ಪಾಶುಪತವ್ರತಾಚರಣೆಯ ಮಹಿಮೆ, ಭಸ್ಮವನ್ನು ಧರಿಸುವುದರಿಂದ ಬರುವ ಫಲಗಳು.
ನಲವತ್ತಾರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶಿವಮಹಿಮಾ ವರ್ಣನೆ, ಅವಿದ್ಯಾನಿರೂಪಣ, ಮಾಯಾ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ಶಂಕರನು ಜಗದ್ರೂಪಿಯಾಗುವುದು, ಲಿಂಗಪೂಜಾ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ, ಭಿನ್ನ ಭಿನ್ನ ಲಿಂಗಗಳ ಪೂಜಾ ಮಹಿಮೆ.
ನಲವತ್ತೇಳನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಅರುಂಧತೀ ಮತ್ತು ಸಾವಿತ್ರೀ ದೇವಿಯರ ಸಂಭಾಷಣೆ, ಶಿವದೇವ ಸ್ಥಾನದ ಸಂಮಾರ್ಜನೆಯಿಂದ ಬರುವ ಫಲಗಳು, ಶಿವಪೂಜೆಯಿಂದ ಸಂಪಾದಿಸಬಹುದಾದ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯೆ, ಹಿಂದೆ ವೈಶ್ರವಣನು ಶಂಕರನನ್ನು ಆರಾಧಿಸಿ ಹೇಗೆ ಕುಬೇರ ಪದವಿಯನ್ನು ಹೊಂದುದನು ಎಂದು ಶೌನಕಾದಿಗಳು ಕೇಳಿದ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸೂತನು ಉತ್ತರ ಕೊಡುವುದು, ಸೂತರು ಕುಬೇರನ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನೆಲ್ಲಾ ವಿವರಿಸಿ ಆತನು ಕುಬೇರ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದವರೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳನ್ನೂ ವಿವರಿಸಿ ಹೇಳುವುದು, ಕುಬೇರನು ಮಾಡಿದ ಶಿವಸ್ತುತಿ, ಆ ಸುತ್ತಿಗೆ ಮೆಚ್ಚಿದ ಶಂಕರನು ಕುಬೇರನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟ ಮೂರು ವರಗಳು, ಶಿವಪೂಜೆಯಿಂದ ಸಂಪಾದಿಸಬಹುದಾದ ಮಹಿಮೆಗಳು, ಕುಬೇರನು ಶಿವಸ್ತೋತ್ರ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವಿಕೆ.
ನಲವತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶಿವಮಹಿಮೆ, ಶಿವಧರ್ಮಮಹಿಮೆ, ಶಿವಾರ್ಚನೆಯಿಂದ ಬರುವ ಫಲಗಳು, ನರವರ್ಮನೆಂಬ ರಾಜನ ಮತ್ತು ಸುದೇವಿಯೆಂಬ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಉಪಾಖ್ಯಾನ, ಶಿವದರ್ಶನದಿಂದ ಒದಗುವ ಮಹಿಮೆಗಳು.
ನಲವತ್ತೊಂಭತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಧರ್ಮವನ್ನು ಸಂಸ್ಥಾಪನೆಮಾಡಲೋಸುಗ ಪಾರ್ವತಿಯು ಅವತರಿಸುವುದು, ರಕ್ತಾಸುರನ ಪರಾಕ್ರಮದ ವರ್ಣನೆ, ರಕ್ತಾಸುರನ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಹೆಸರುಗಳು, ರಕ್ತಾಸುರನು ಸಕಲದೇವತೆಗಳನ್ನೂ ಕರೆದು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನಾನೇ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಪೂಜ್ಯನಾದವನು, ಮತ್ತೆ ಯಾವ ದೇವರನ್ನೂ ಪೂಜಿಸಕೂಡದು ಎಂದು ಕಟ್ಟಪ್ಪಣೆ ಮಾಡುವುದು, ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಮಾರ್ಗವು ನಾಶವಾಗುವಿಕೆ, ರಾಕ್ಷಸರಿಂದ ಪರಾಜಿತನಾದ ದೇವೇಂದ್ರನು ತನ್ನ ಗುರುವಾದ ಬೃಹಸ್ಪತ್ಯಾಚಾರ್ಯನ ಸಮೀಪಕ್ಕೆ ಹೋಗುವಿಕೆ, ಅಲ್ಲಿ ತನಗೆ ಉಂಟಾದ ಪರಾಭವವನ್ನು ತಿಳಿಸುವಿಕೆ, ಈ ಕಾಲವು ರಕ್ತಾಸುರನೊಡನೆ ಯುದ್ಧಮಾಡಲು ಯೋಗ್ಯವಾದದ್ದಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ಬೃಹಸ್ಪತ್ಯಾಚಾರ್ಯರು ಉಪದೇಶಮಾಡುವಿಕೆ, ಪುರೋಹಿತರಾದ ಬೃಹಸ್ಪತ್ಯಾಚಾರ್ಯರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿ ದೇವೇಂದ್ರನು ದೈತ್ಯರಿಂದ ಪರಾಜಿತನಾಗಿ ಅವಮಾನವನ್ನು ಪಡೆದು ತಾನು ಜೀವಿಸಿರುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಮಾಡುವಿಕೆ, ಆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಬಂದ ಬ್ರಹ್ಮನು ದೇವೇಂದ್ರನನ್ನು ಕುರಿತು ದೇವೇಂದ್ರನು ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಹೆದರಬೇಕಾಗಿಲ್ಲವೆಂದೂ, ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಜಗನ್ಮಾತೆಯಾದ ಪಾರ್ವತಿಯನ್ನು ಆರಾಧಿಸಿ ಆ ಶಕ್ತಿದೇವತೆಯ ಅನುಗ್ರಹದಿಂದ ತಾನು ದೈತ್ಯರನ್ನು ಗೆಲ್ಲಬಹುದೆಂದೂ ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸುವಿಕೆ, ಆಗ ಸಕಲ ದೇವತೆಗಳೊಡನೆ ಕೂಡಿ ಇಂದ್ರನು ಹಿಮಾಲಯ ಪರ್ವತವನ್ನು ಕುರಿತು ಪ್ರಯಾಣಮಾಡುವಿಕೆ, ಪಾರ್ವತಿಗೂ ರಾಕ್ಷಸರಿಗೂ ನಡೆದ ಯುದ್ಧ ವರ್ಣನೆ, ದೇವಿಯು ತನ್ನ ಶಕ್ತ್ಯಾಯುಧದಿಂದ ರಕ್ತಾಸುರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವಿಕೆ, ಶತ್ರುವನ್ನು ಧ್ವಂಸ ಮಾಡಿ ದೇವಿಯು ದೇವೇಂದ್ರನಿಗೆ ಸಕಲೈಶ್ವರವನ್ನೂ ಒಪ್ಪಿಸುವಿಕೆ.
ಐವತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಪುನಃ ರಕ್ತಾಸುರನಿಂದ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ ದೇವೇಂದ್ರನನ್ನು ನೋಡಲು ಅಂಗಿರಸ್ಸೇ ಮೊದಲಾದ ಸಕಲಮಹರ್ಷಿಗಳ ಆಗಮನ, ವರದಳಾದ ಹಿಮವತ್ಪುತ್ರಿಯನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವ ಕ್ರಮವು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಸಕಲ ಋಷಿಗಳನ್ನೂ ದೇವೇಂದ್ರನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವಿಕೆ, ದೇವೇಂದ್ರನಿಗೆ ಭವಾನಿ ಪೂಜೆಯ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವಿಕೆ, ಉಲ್ಕಾನವಮೀ ವ್ರತವಿಧಾನ, ದೇವಿಯ ಆರಾಧನೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಮಹಿಮೆ.
ಐವತ್ತೊಂದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ತಿಥಿನಿರ್ಣಯ, ಸೂರ್ಯ ಸಂಕ್ರಮಣಕಾಲ ನಿರೂಪಣ, ಸಂಕ್ರಮಣ ಪುಣ್ಯಕಾಲದ ಅವಧಿ, ಯುಗಾದಿಯ ದಿನಗಳು, ಮನ್ವಂತರಾದಿಯ ದಿನಗಳು, ಅವುಗಳ ಹೆಸರುಗಳು ಮತ್ತು ವಿವರಣೆ.
ಇವತ್ತೆರಡನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾ, ಸುರಾಪನ, ಸುವರ್ಣಸ್ತೇಯ, ಗುರುಪತ್ನೀಗಮನ ಅಗಮ್ಯಾಗಮನ, ಬಹಿಷ್ಠೆಯಾದ ಸ್ತ್ರೀಸಂಬಂಧ, ಕನ್ಯಕಾಗಮನ, ನಟೀ, ಶೈಲೂಷಿಕೀ ಮುಂತಾದ ಸ್ತ್ರೀಸಂಬಂಧ, ಭಕ್ಷ್ಯಭೋಜ್ಯಗಳ ಅಪಹಾರ, ಪಶು,ಪಕ್ಷಿ, ಪ್ರಾಣಿ ಮುಂತಾದುವುಗಳ ಅಪಹಾರ ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಭೋಜನ, ಖರಯಾನಾದಿಗಳ ಸೇವನೆ, ಇವೇ ಮೊದಲಾನ ಅನೇಕ ಪಾಪಕಾರ್ಯಗಳ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಗಳು, ಅವುಗಳನ್ನು ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ಬರತಕ್ಕ ದೋಷಗಳು.
ಐವತ್ತುಮೂರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಭಾನು ಮತ್ತು ಮನುರಾಜ ಇವರಿಬ್ಬರ ಸಂವಾದ, ಶಿವನನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವುದರಿಂದ ಬರುವ ಫಲ, ತಾರಕಾಸುರನ ಉಪಾಖ್ಯಾನ, ತಾರಕಾಸುರನಿಂದ ಹೆದರಿ ಓಡಿದ ದೇವತೆಗಳು ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಕುರಿತು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವಿಕೆ, ಬ್ರಹ್ಮನು ತಾರಕಾಸುರನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದ ವರಗಳು, ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಸಂಭಾಷಣೆ, ಇಂದ್ರನಿಗೂ ಮನ್ಮಥನಿಗೂ ನಡೆದ ಸಂವಾದಗಳು, ಮನ್ಮಥನು ನಾಶವಾದದ್ದು.
ಐವತ್ತುನಾಲ್ಕನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮನ್ಮಥನನ್ನು ಬದುಕಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಪಟ್ಟು ಪಾರ್ವತಿಯು ಪರಮೇಶ್ವರನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವುದು, ಅದಕ್ಕೆ ಮೆಚ್ಚಿದ ಪರಮೇಶ್ವರನು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಮನ್ಮಥನು ಅನಂಗನಾಗಿ ಬದುಕಿರಲಿ ಎಂದು ವರವನ್ನು ಕೊಡುವಿಕೆ.
ಐವತ್ತೈದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಪಾರ್ವತಿಯು ತನ್ನ ತಂದೆಯಾದ ಗಿರಿರಾಜನಿಗೆ ತನ್ನ ಪತಿಯಾದ ಪರಮೇಶ್ವರನ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವಿಕೆ, ಶಿವಸ್ವರೂಪ ನಿರೂಪಣ.
ಐವತ್ತಾರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಪಾರ್ವತಿಯನ್ನು ಪರಮೇಶ್ವರನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು ವಿವಾಹಮಾಡಲೋಸುಗ ಪರ್ವತರಾಜನು ವಿಶ್ವಕರ್ಮವನ್ನು ಕರೆಸಿ ಅವನೊಡನೆ ಮಾತನಾಡುವಿಕೆ, ವಿವಾಹ ಮಂಟಪದ ವರ್ಣನೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸೊಬಗು.
ಐವತ್ತೇಳನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಈಶ್ವರನ ವಿವಾಹಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಲಾಗ್ನಿಯೇ ಮೊದಲಾದವರಿಗೆ ಆಹ್ವಾನ ಕೊಡುವಿಕೆ, ಶಂಕರನಿದ್ದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಕಾಲಾಗ್ನಿಯೇ ಮೊದಲಾದವರು ಬಂದು ಸೇರುವಿಕೆ, ಅಲ್ಲಿ ಶಿವರೂಪವನ್ನು ವರ್ಣಿಸುವಿಕೆ, ನಂದಿಯು ಕಾಲಾಗ್ನಿಯೇ ಮೊದಲಾದವರು ಬಂದುದನ್ನು ತಿಳಿಸುವಿಕೆ. ಸಿಂಥುವೇ ಮೊದಲಾದ ಮಹಾನದಿಗಳು ಬಂದಿರುವುದನ್ನು ತಿಳಿಸುವಿಕೆ.
ಐವತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಪಾರ್ವತಿಯನ್ನು ಈಶ್ವರನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಬೇಕೆಂದು ಹಿಮವಂತನು ಮಂದರ ಪರ್ವತವನ್ನು ಕುರಿತು ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸುವುದು. ಅಲ್ಲಿ ಮಹೇಶ್ವರನಿಗೂ ಗಿರಿರಾಜನಿಗೂ ಸಂಭಾಷಣೆ, ಪರಮೇಶ್ವರನ ವಿವಾಹಾಂಗೀಕಾರ, ಪಾರ್ವತೀ ಪ್ರದಾನ, ವಿವಾಹ ವರ್ಣನೆ.
ಐವತ್ತೊಂಬತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಪರಮೇಶ್ವರನು ಪ್ರಯಾಣಮಾಡುವ ದಾರಿಯ ವರ್ಣನೆ, ಪಾರ್ವತೀ ಸಮೇತನಾದ ಪರಮೇಶ್ವರನನ್ನು ನೋಡಲು ಬಂದಿದ್ದ ದೇವಲೋಕದ ಸ್ತ್ರೀಯರ ವರ್ಣನೆ, ಶಂಕರನು ಆಂತರಿಕ್ಷಮಾರ್ಗದಿಂದ ದಿವ್ಯಾಭರಣಗಳನ್ನು ತರಿಸಿ ಪಾರ್ವತಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸುವಿಕೆ, ಅದನ್ನು ನೋಡಿ ಸರ್ವರೂ ಆಶ್ಚರ್ಯಪಡುವಿಕೆ, ಶಂಕರಪಾರ್ವತಿಯರ ಕ್ರೀಡಾಸ್ಥಾನ ವರ್ಣನೆ, ಪಾರ್ವತಿಯ ವಿಷಯವಾಗಿ ಹಿಮವಂತೆ ಮತ್ತು ಶಂಕರರ ಸಂಭಾಷಣೆ, ಬ್ರಹ್ಮನ ಶುಕ್ರಸ್ಖಲನ. ವಾಲಖಿಲ್ಯಾದಿ ಮಹರ್ಷಿಗಳ ಉತ್ಪತ್ತಿ ವಿಚಾರ, ಬ್ರಹ್ಮಾದಿ. ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಮಹೇಶ್ವರನು ಕೊಡತಕ್ಕ ವರಗಳು. ಶಿವಪಾರ್ವತಿಯರ ವಿವಾಹ ವಿಷಯವನ್ನು ಕೇಳುವವರಿಗೆ ಆಗುವ ಶುಭ ಫಲಗಳು.
ಅರುವತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ರುದ್ರಗಣಗಳ ರೂಪಾದಿಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವಿಕೆ, ಪರಮೇಶ್ವರನು ಬಹುಕಾಲ ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿದ್ದುದರಿಂದ ಉಂಟಾದ ಉತ್ಪಾತಗಳು, ಉತ್ಪಾತಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ನಾರದನೂ ಮತ್ತು ದೇವೇಂದ್ರನೂ ಪರಸ್ಪರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಉತ್ಪಾತಕ್ಕೆ ಬಂದಿರುವ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವಿಕೆ, ಶಂಕರನ ಕ್ರೀಡಾವಿಷಯವಾಗಿ ವಿಷ್ಣುವೂ ದೇವತೆಗಳೂ ಪರಸ್ಪರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ. ಆದರೆ ಶಂಕರನನ್ನು ಕಾಣಲು ಸಮಯವಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ಯೋಚಿಸುವಿಕೆ, ಮತ್ತೆ ವಿಷ್ಣುವು ಅಗ್ನಿಯೊಡನೆ ಶಂಕರ ಕ್ರೀಡೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಉಪಾಯವನ್ನು ಬೋಧಿಸುವಿಕೆ.
ಅರುವತ್ತೊಂದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಸಕಲದೇವತೆಗಳೂ ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವುದು. ಅಗ್ನಿಯು ಶಂಕರನ ಗೃಹಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಮಾಡುವುದು, ಅಲ್ಲಿ ನಿಂತಿದ್ದ ನಂದೀಶ್ವರನ ರೂಪದ ವರ್ಣನೆ, ಅಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಕ್ರೀಡಾನಿರತನಾಗಿರುವ ಹರನನ್ನು ಹೇಗೆ ನೋಡಲಿ ಎಂದು ಚಿಂತಿಸುವುದು ಕೊನೆಗೆ ಹಂಸದ ವೇಷವನ್ನು ಧರಿಸಿ ಅಗ್ನಿಯು ಹರಗೃಹವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದು, ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಪಾರ್ವತಿಯ ವಾಹನವಾದ ಸಿಂಹದ ವರ್ಣನೆ, ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ನೋಡಿದ ಸಿಂಹದ ಹುಂಕಾರದಿಂದ ಅಗ್ನಿಯು ಕಿವುಡಾಗುವಿಕೆ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೆದರಿ ಅಗ್ನಿಯು ಹಿಂದಿರುಗುವಿಕೆ, ಅಗ್ನಿಯು ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿ ಬಂದನೆಂದು ತಿಳಿದ ದೇವತೆಗಳು ಸಂತೋಷದಿಂದ ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ಎದುರುಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ. ಅಗ್ನಿಯು ಶಿವಮಂದಿರವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾರಭ್ಯ ಅಲ್ಲಿನವರೆಗೂ ನಡೆದ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ವಿವರಿಸುವಿಕೆ, ಋಷಿ ಸಮೂಹದೊಡನೆ ಸಕಲದೇವತೆಗಳೂ ಮಂದರ ಪರ್ವತವನ್ನು ಕುರಿತು ಪ್ರಯಾಣಮಾಡುವಿಕೆ, ಅಲ್ಲಿ ಶಿವನನ್ನು ಬಹುವಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವುದು. ಅಗ್ನಿಯು ಶಿವತೇಜಸ್ಸನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದು, ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯ ವಿಷಯವಾಗಿ ಶಿವ ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿಯರು ಮಾತನಾಡುವುದು.
ಅರುವತ್ತೆರಡನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ದೇವತೆಗಳು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಮಾಡುವುದು, ಆ ಗರ್ಭದ ವಿಷಯವಾಗಿ ದೇವತೆಗಳು ಶಂಕರನೊಡನೆ ಮಾತನಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಶಿವ ರೇತಸ್ಸಿನ ಮಹಿಮಾವರ್ಣನೆ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯ ಉತ್ಪತ್ತಿ, ಅವನ ವಿಷಯವಾಗಿ ಮತ್ತೆ ಶಿವಪಾರ್ವತಿಯರು ಮಾತನಾಡುವುದು, ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯ ಬಾಲಕ್ರೀಡಾವರ್ಣನೆ, ಕುಮಾರ ಸ್ವಾಮಿಯನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುವ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಭೂತಗಳು ದೇವೇಂದ್ರನೊಡನೆ ಮಾತನಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಬಾಲಕನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ನೀವು ನನಗೆ ಹೇಳುವುದುಂಟೇ ಎಂದು ಇಂದ್ರನು ಭೂತಾದಿಗಳನ್ನು ಆಕ್ಷೇಪಿಸುವುದು, ಆತುರ, ಬಾಲಕ ಮುಂತಾದವರ ಹನನದಿಂದ ಬರುವ ಪಾತಕಗಳ ವಿವರಣೆ, ಆಗ ಭೂತಗಳು ದಿತೀದೇವಿಯ ಗರ್ಭವನ್ನು ನಿರ್ಭೇದಿಸಿದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಸ್ಮರಿಸಿ ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾತಕವಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುವಿಕೆ, ಆ ಮೇಲೆ ಸ್ಕಂದವನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಇಂದ್ರನು ಸೈನ್ಯಸಮೇತನಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣಮಾಡುವಿಕೆ.
ಅರುವತ್ತುಮೂರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ನಾರದ ಮತ್ತು ಮಹೇಂದ್ರ ಇವರ ಸಂವಾದ, ಸ್ಕಂದನ ವರ್ಣನೆ, ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಗೂ ಮಹೇಂದ್ರನಿಗೂ ನಡೆದ ಯುದ್ಧವರ್ಣನೆ, ಬೃಹಸ್ಪತಿ ಮತ್ತು ದೇವೇಂದ್ರ ಇವರ ಸಂಭಾಷಣೆ, ಬೃಹಸ್ಪತಿಯು ಈಗಲೇ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಸ್ಕಂದನಿಗೆ ಶರಣಾಗತನಾಗಬೇಕೆಂದು ಉಪದೇಶಿಸುವಿಕೆ, ಬಳಿಕ ಇಂದ್ರನು ಸ್ಕಂದ ಸ್ವಾಮಿಯ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ, ಶರಣಾಗತನಾದ ತನ್ನ ತಪ್ಪನ್ನು ಮನ್ನಿಸಿ ತನ್ನ ಅಪರಾಧವನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸಬೇಕೆಂದು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ. ಸ್ಕಂದ ಮತ್ತು ದೇವೇಂದ್ರ ಇವರಿಬ್ಬರ ಸಂಭಾಷಣೆ, ಷಣ್ಮುಖನು ದೇವಾಸೇನಾಪತ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದುದು, ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯು ದೇವಸೇನೆಯೊಡನೆ ಹೋಗಿ ತಾರಕಾಸುರನನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಿದುದು.
ಅರುವತ್ತುನಾಲ್ಕನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶಂಕರ ಭಕ್ತಿಯೋಗದ ವಿವರಣೆ, ಶಿವನಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಯಿಡೋಣದರಿಂದ ಒದಗುವ ಮಹಿಮೆಗಳು, ಶಿವಲಿಂಗಗಳನ್ನು ಅರ್ಚಿಸೋಣದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಪಲಗಳು, ಸತ್ಯಧ್ವಜನ ಮಗನಾದ ವಸುಶ್ರುತನ ಉಪಾಖ್ಯಾನ, ವಸುಶ್ರುತನ ಮರಣಾನಂತರ ಯಮ ಮತ್ತು ಯಮದೂತರ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಭಾಷಣೆ, ಶಿವಭಕ್ತರ ಮಹಿಮಾವರ್ಣನೆ.
ಅರುವತ್ತೈದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶಿವಪಂಚಾಕ್ಷರೀ ಮಂತ್ರ ಮಹಿಮಾವರ್ಣನೆ, ಬಿಲ್ವವೃಕ್ಷಮಹಿಮಾ ವರ್ಣನೆ, ಶಿವಾರ್ಚನೆಯಿಂದ ಬರುವ ಫಲಗಳು, ನಾನಾವಿಧವಾದ ಪುಷ್ಪಗಳಿಂದ ಮಾಡುವ ಶಿವಪೂಜಾ ಫಲಗಳು, ಈಶ್ವರನಿಗೆ ಇಷ್ಟವೆನಿಸುವ ಹೂವುಗಳ ಪರಸ್ಪರ ತಾರತಮ್ಯಗಳ ವಿವರಣೆ, ಶಿವಪೂಜೆಗೆ ನಿಷಿದ್ಧವಾದ ಪುಷ್ಪಗಳ ವಿವರಣೆ, ಬಿಲ್ವಪತ್ರೆಯೇ ಮೊದಲಾದ ಅನೇಕ ಪತ್ರಗಳ ಅರ್ಚನೆಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ಶಿವಪೂಜೆಯಿಂದ ಬರುವ ಫಲಗಳು, ಶಿವದೇವಾಲಯವನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸುವುದರಿಂದಾಗುವ ಫಲಗಳು, ಹೂವುಗಳಿಂದ ಅರ್ಚಿಸಿದರೆ ಬರುವ ಫಲಗಳು, ಬಾವಿ, ತೋಟ ಇವುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದರಿಂದಾಗುವ ಸುಕೃತಗಳು, ಶಿವಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಪವಿತ್ರಾಂಶದ ಪರಿಮಿತಿ
ಅರವತ್ತಾರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶಿವಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಒದಗುವ ಫಲ, ಶಿವಭಜನದಿಂದ ದೊರಕುವ ಫಲ, ಶಿವಸ್ಮರಣ ಫಲ, ಶಿವನಿರ್ಮಾಲ್ಯವನ್ನು ಧರಿಸುವುದರ ಫಲ, ಈಶ್ವರ ನಿರ್ಮಾಲ್ಯವನ್ನು ದಾಟುವುದರ ಫಲ, ಲಿಂಗ ಶಬ್ದಾರ್ಥ ವಿವರಣೆ, ಬ್ರಹ್ಮ, ವಿಷ್ಣು ಇವರಿಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಯಾರು ದೊಡ್ಡವರು ಎಂಬ ಚರ್ಚೆ, ಅವರಿಬ್ಬರ ಗರ್ವವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು ಲಿಂಗದ ಆವಿರ್ಭಾವ, ನೀವಿಬ್ಬರೂ ದೊಡ್ಡವರು ಎಂಬ ಭಾವವನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಬಿಡಿ ಎಂದು ಈಶ್ವರನ ಉಪದೇಶ, ನನ್ನ ಅನುಗ್ರಹದಿಂದ ಲೋಕದ ಸರ್ವವಸ್ತುಗಳಿಗೂ ನೀನು ದೊಡ್ಡವನೆನಿಸು ಎಂದು ಈಶ್ವರನು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ವರಕೊಡುವಿಕೆ, ಚರಾಚರಾತ್ಮಕವಾದ ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನೀನು ಮಾನ್ಯನೆನಿಸಿಕೊಂಡಿರು ಎಂದು ಬ್ರಹ್ಮನಿಗೆ ಶಂಕರನ ವರ, ಬ್ರಹ್ಮ, ನಾರದ ಇವರಿಬ್ಬರ ಸಂವಾದ, ಸಮುದ್ರದರ್ಶನಾದಿಗಳಿಂದ ಒದಗುವ ಮಹಿಮೆ, ಸಪ್ತಕೋಟೀಶ್ವರಲಿಂಗದ ಪ್ರಭಾವವರ್ಣನೆ.
ಅರುವತ್ತೇಳನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಉಜ್ಜಯನಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮಹಾಕಾಲಲಿಂಗದ ಮಹಿಮಾವರ್ಣನೆ ಕುಕ್ಕುಟೇಶ್ವರೋತ್ಪತ್ತಿ ವಿಚಾರ, ಶೂಲೇಶ್ವರ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯೆ, ಓಂಕಾರೇಶ್ವರ ಮಹಿಮೆ. ಅಗಸ್ತ್ಯೆಶ್ವರನ ಉತ್ಪತ್ತಿ, ಶಕ್ತಿಭೇದವೆಂಬ ಲಿಂಗಮಹಿಮೆ, ಸ್ಥಾಣುಲಿಂಗ ಮಹಿಮೆ, ಪ್ರಯಾಗ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯೆ, ಗಯಾತೀರ್ಥ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯೆ.
ಅರುವತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ತಿಥಿನಿರ್ಣಯ, ಸೋಮಸೂತ್ರ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾಕ್ರಮ, ಮಂತ್ರವೀರ್ಯಹರವಾದ ಪದಾರ್ಥಗಳು, ಗುರುಶಬ್ದವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ, ಗುರುಗಳನು ದೂರಮಾಡುವುದರಿಂದ ಬರುವ ದೋಷಗಳು, ಶ್ರಾದ್ಧಕರ್ತೃವಿನ ನಿಯಮಗಳು, ಸಾಗ್ನಿಕ, ನಿರಗ್ನಿಕ, ಎಂಬ ಪದಗಳ ಅರ್ಥವಿವರಣೆ, ಒಂದು ಕೈಯ್ಯಿಂದ ಮಾಡುವ ಪ್ರಣಾಮಾದಿಗಳಿಂದ ಒವಗುವ ದೋಷಗಳು, ಕ್ಷಾರಗುಣ ಮತ್ತು ಅಕ್ಷಾರಗುಣಗಳ ವಸ್ತು ನಿರೂಪಣ, ಪರಭಕ್ಷಕರು ಯಾರು ಎಂಬುದರ ವಿವರಣೆ.
ಅರವತ್ತೊಂಬತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶ್ವೇತರಾಜನ ಉಪಾಖ್ಯಾನ, ಶಂಕರನಿಗೆ ಕಾಲಕಾಲನೆಂಬ ಹೆಸರು ಬರಲು ಕಾರಣ, ಜ್ವಾಲೇಶ್ವರನೇ ಮೊದಲಾದ ಶಿವಲಿಂಗಗಳ ಮಹಿಮಾವರ್ಣನೆ, ಮುನಿಪತ್ನಿಯರು ಮೋಹಿತರಾದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು ನಾರದ ಇವರಿಬ್ಬರ ಸಂವಾದ. ಸೌರಪುರಾಣದ ಶ್ರವಣದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸುಕೃತವಿಶೇಷಗಳ ವಿವರಣೆ.