ಗ್ರಂಥರತ್ನಮಾಲಾ

ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣುಧರ್ಮೋತ್ತರ ಮಹಾಪುರಾಣಂ – ಪ್ರಥಮಖಂಡ – ಮೂರನೆಯಭಾಗ

ಆರಂಭಿಕ ಪುಟ ಅನುವಾದಕರು: ಶ್ರೀ ಚಾಮರಾಜನಗರದ ವೆಂಕಟರಮಣಶಾಸ್ತ್ರಿ

ವಿಷಯಾನುಕ್ರಮಣಿಕೆ

ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ
ನೂರ ಮೂವತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ದೇಹಸಹಿತರಾಗಿರುವ ಮತ್ತು ದೇಹವಿಲ್ಲದ ಪಿತೃಗಣಗಳ ಹೆಸರು, ಅವರುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ, ಮತ್ತು ಶ್ರಾದ್ಧಮಾಡುವ ಯಜಮಾನನ ಪಿತೃಗಳು ತೃಪ್ತರಾಗಿ ಅವನ ಅಭ್ಯುದಯವನ್ನು ಕೋರುವುದು, ಅಭ್ಯುದಯ (ನಾಂದೀ) ಶ್ರಾದ್ಧವೇ ಮುಂತಾದ ವಿಷಯಗಳು.
ನೂರ ಮೂವತ್ತೊಂಭತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶ್ರಾದ್ಧಕರ್ಮವು ಯಾವ ಕಾಲದಲ್ಲಾರಂಭವಾಯಿತೆಂಬ ವಿಷಯವನ್ನು ವಿವೆಚಿಸುತ್ತ, ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷನ ವಧೆಯಾದನಂತರ, ವರಾಹ ರೂಪವನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವು ಪಾತಾಳಲೋಕದಿಂದ ಭೂಲೋಕಕ್ಕೆ ಬಂದ ವೃತ್ತಾಂತ, ಭೂಮಿಯನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆತ್ತಿ ತಂದು ಇಟ್ಟಬಳಿಕ ಆ ಭೂಮಿಯ ಮಣ್ಣು ಸ್ವಲ್ಪ ಭಾಗ ಆ ವರಾಹದ ಮೂತಿಯ ಮೇಲೆ ಅಂತುಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಪರಮಾತ್ಮನು ಉಂಡೆಯಾಗಿ ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು ತನ್ನ ಬಲಗಯ್ಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ತನ್ನ ದೇಹದ ಬೆವರು ಮತ್ತು ರೋಮಗಳನ್ನೇ ಎಳ್ಳು ದರ್ಭೆಗಳನ್ನಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದವನಾಗಿ ಪಿಂಡ ಪ್ರದಾನ (ಶ್ರಾದ್ಧಕರ್ಮ)ವನ್ನು ಮಾಡಿ ಅಂದಿನಿಂದ ಈ ಕರ್ಮವನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ವೃತ್ತಾಂತ. ಶ್ರಾದ್ಧಪ್ರಕಟನವಾದ ಬಳಿಕ ಆ ಕರ್ಮದ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನೂ ಅದರ ಮಹಿಮೆಯನ್ನೂ ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಿರುವರು.
ನೂರ ನಲವತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶ್ರಾದ್ಧದಿವಸದಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ವರಾಹಾವತಾರವನ್ನು ತಾಳಿದ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಪೂಜೆಮಾಡಿ, ಆ ಹಿತಾಗ್ನಿಗಳು ಮತ್ತು ಅನಾಹಿತಾಗ್ನಿಗಳು ಸಹ ಅವರವರ ಅಧಿಕಾರಾನುಸಾರವಾಗಿ ಯೋಗ್ಯರಾದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನು ಕರೆದು ಅವರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪಿತೃಗಳನ್ನು ಅವಾಹನೆ ಮಾಡಿ ಅವರನ್ನು ಯಥಾವಿಧಿಯಾಗಿ ಸತ್ಕರಿಸಿ ಅವರಿಗೆ ಭೋಜನಮಾಡಿಸತಕ್ಕ ಕ್ರಮಗಳು. ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಭೋಜನವಾದ ಅನಂತರದಲ್ಲಿ ಪಿಂಡನಿರ್ವಪಣಮಾಡಿ ಆ ಪಿಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಪಿತೃಗಳನ್ನಾವಾಹಿಸಿ ಪೂಜೆಮಾಡಿ ಅವುಗಳಿಗೆ ನೈವೇದ್ಯ ತಾಂಬೂಲಾದಿಗಳನ್ನರ್ಪಿಸಿ ಅಕ್ಷಯದಾನ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಪುರಸ್ಸರವಾಗಿ ಶ್ರಾದ್ಧ ಕರ್ಮವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾದ ಶ್ರಾದ್ಧಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಸಮಗ್ರ ವೃತ್ತಾಂತ ಸಪ್ತರ್ಷಿ ಮಂತ್ರಗಳ ವಿವರಣೆ.
ನೂರ ನಲವತ್ತೊಂದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶ್ರಾದ್ಧಮಾಡಬೇಕಾದ ದೇಶ, ಶ್ರಾದ್ಧದಲ್ಲಿ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಮತ್ತು ಬಿಡಬೇಕಾದ ಪದಾರ್ಥಗಳ ವಿಚಾರ.
ನೂರ ನಲವತ್ತೆರಡನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶ್ರಾದ್ಧಭೇದಗಳೆಷ್ಟೆಂಬುದನ್ನೂ ಸಾಧಾರಣ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷಕಾಲ (ನಿತ್ಯ ನೈಮಿತ್ತಿಕ)ಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರಾದ್ಧಮಾಡುವುದರಿಂದ ಪ್ರಾಪ್ತಯಾಗುವ ಫಲಗಳನ್ನೂ ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ.
ನೂರ ನಲವತ್ತಮೂರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶ್ರಾದ್ಧದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಾರು? ಅನಧಿಕಾರಿಗಳಾರು? ಎಂಬ ಪಾತ್ರಾ ಪಾತ್ರ ವಿಚಾರ.
ನೂರ ನಲವತ್ತನಾಲ್ಕನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಗಂಗಾ ಯಮುನಾ ತೀರ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗಮ ಸ್ಥಳಗಳು ಸನ್ನೀತಿ ಸರಸ್ಸು, ಇವೇ ಮುಂತಾದ ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರಗಳು. ಇವೇ ಮುಂತಾದ ಪುಣ್ಯಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರಾದ್ಧಮಾಡೋಣದರಿಂದ ಸಂಭವಿಸುವ ಮಹಾಫಲಗಳು.
ನೂರ ನಲವತ್ತೈದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಅಶೂನ್ಯಶಯನ ದ್ವಿತೀಯಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ವ್ರತದ ದಿವಸ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಪೂಜೆಮಾಡುವುದರಿಂದಾಗುವ ಫಲಗಳು (ವ್ರತ ಶ್ರಾದ್ಧಕರಣ ಫಲಗಳು) ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಮಾಡುವ ವ್ರತಾದಿಗಳನ್ನು ಶ್ರಾದ್ಧವೆಂದು ಕರೆಯಬಹುದು.
ನೂರ ನಲವತ್ತಾರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ವ್ರತಕಥೆ ಮುಂತಾದುವುಗಳೆಲ್ಲವೂ ಸಂಸಾರಭೋಗವನ್ನಪೇಕ್ಷಿಸುವ (ಅವಿದ್ಯಾವಿಹಿತಜನ) ಪ್ರಜಾಸಮುದಾಯಕ್ಕೇ ಹೊರತು, ವಿದ್ಯಾ (ಜ್ಞಾನ)ವಂತನಾದ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಮೋಕ್ಷಸಾಧನೆಯೇ ಪರಮ ಪುರುಷಾರ್ಥವೆಂದು ಹೇಳಿ, ಪಾಂಡವರಿಗೆ ಕೃಷ್ಣಪರಮಾತ್ಮನ ಸಾಚಿವ್ಯ ದೊರೆತುದು ಅವರ ಮಹತ್ತರವಾದ ಭಾಗ್ಯವಿಶೇಷದಿಂದಲೇ ಹೊರ್ತು, ಮತ್ತಾರಿಗೂ ಈ ವಿಧಭಾಗ್ಯವು ದೊರೆಯುವುದು ದುರ್ಲಭವೆಂದು ತಿಳಿಯಬೇಕೆಂದೂ ಭಗವಂತನ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನು ಸಂಪಾಸಿದುವುದಕ್ಕೆ ಧರ್ಮಸಾಧನವೇ ಮೂಲವೆಂದೂ ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿರುತ್ತಾರೆ. ಧರ್ಮಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಒಂದು ವೃಷಭಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿ ಅಂತಹ ವೃಷಭದ ಲಕ್ಷಣವು ಇದರಲ್ಲಿ ಹೇಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ನೂರ ನಲವತ್ತೇಳನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮೇಲಿನ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮವು ವೃಷಭರೂಪವೆಂದು ಹೇಳಿಯಾದ ಮೇಲೆ ಇಂತಹ ಧರ್ಮರೂಪ ವೃಷಭವನ್ನು ವೃಷೋತ್ಸರ್ಗವೆಂಬ ಕಾಮ್ಯಕರ್ಮಾಚರಣೆಯ ಮೂಲಕವಾಗಿ ಬಿಡುವುದರ ಕ್ರಮವನ್ನೂ, ಈ ಕರ್ಮವನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ದೇಶಕಾಲಗಳನ್ನೂ ಕರ್ಮಾಚರಣೆಯಿಂದಾಗುವ ಫಲವನ್ನೂ ಸಹ ಇದರಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ.
ನೂರ ನಲವತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಹಿಂದಿನ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿಸುವ ಪುರೂರವ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅವನ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದ ಚರಿತ್ರೆಗಳನ್ನು ಹೇಳಲು ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಿಂದ ಆರಂಭಮಾಡಿರುವರು.
ನೂರು ನಲವತ್ತೊಂಭತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಈ ಜನ್ಮಾಂತರದ ಕಥೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಿಮವತ್ಪರ್ವತದ ಕಾಂತಿವಿಶೇಷವನ್ನು ವರ್ಣಿಸುತ್ತಾ ಅಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುವ ಇರಾವತೀ ನದಿಯ ಸೊಗಸನ್ನು ವರ್ಣನೆಮಾಡಿರುವರು.
ನೂರ ಐವತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಹಿಮವತ್ಪರ್ವತದ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ವರ್ಣನೆ
ನೂರ ಐವತ್ತೊಂದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಪುರೂರವ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯು ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಮದ್ರದೇಶದ ಧೊರೆಯಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದನಾದಾಗ್ಯೂ ಬಲು ಕುರೂಪಿಯಾದುದರಿಂದ ಆ ಕುರೂಪ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೂ ಸೌಂದರ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಿಗೂ ಸಹ ಭಗವಂತನನ್ನು ಕುರಿತು ತಪಸ್ಸುಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಯೋಚಿಸಿ ಹಿಮವತ್ಪರ್ವತಕ್ಕೆ ಬರುವನು. ಹಿಮಾಲಯ ತಪ್ಪಲಾದರೋ ಬಹು ಮನೋಹರವಾದ ಪ್ರದೇಶ: ಅಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಪುಷ್ಪಗಳನ್ನೂ, ವಿವಿಧ ಫಲಗಳನ್ನು ಬಿಡುವ ನಾನಾವಿಧವಾದ ಅಸಂಖ್ಯಾತವಾದ ವೃಕ್ಷಗಳಿವೆ. ಲತಾವಿತತಿಗಳಿವೆ. ಈ ತರುಲತೆಗಳ ಮೇಲೆಲ್ಲಾ ನಾನಾವಿಧ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಕುಳಿತು ಯಾವಾಗಲೂ ಕಲಕಲ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಜನ್ಮತಃ ಸಹಜ ವೈರಿಗಳೆನಿಸಿಕೊಂಡ ಪ್ರಾಣಿಗಳೂ ಸಹ ವೈರಭಾವವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಪರಸ್ಪರ ಆಟವಾಡಿಕೊಂಡಿರುವುವು. ಈ ವಿಧ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಅತ್ರಿಮಹರ್ಷಿಗಳು ಅಲ್ಲಿ ತಪಸ್ಸನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದೇ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ. ಇಂತಹ ಆತ್ರೇಯ ಮಹರ್ಷಿಗಳ ಆ ಆಶ್ರಮ ಪ್ರದೇಶವಾದ ಆ ಹಿಮಗಿರಿ ಕಂದರದಲ್ಲಿ ಮೊಸರಿನ ಕೊಳಗಳೂ ಹಾಲು ತುಪ್ಪದ ಕೊಳಗಳೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಧವಾದ ಸಕಲ ಸಂಪದ್ವಿರಾಜಿತವಾದ ಅತ್ರಿಗಳ ಆಶ್ರಮದ ಸಮೀಪಕ್ಕೆ ಮದ್ರರಾಜನು ತಪಸ್ಸಿಗೋಸ್ಕರ ದಾರಿಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಬರುವನೆಂಬ ವಿಚಾರ.
ನೂರ ಐವತ್ತೆರಡನೆ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಈ ರೀತಿ ಹಿಮವತ್ಪರ್ವತದ ತಪ್ಪಲಿನಲ್ಲಿ ಅತ್ರಿಋಷಿಗಳ ಆಶ್ರಮವಿದೆಯೆಂದು ಹೇಳಿಯಾಯಿತಷ್ಟೆ. ಆ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸರೋವರವಿದೆ. ಆ ಸರೋವರದಲ್ಲಿ ಅತ್ರಿಗಳ ತಪಸ್ಸಿದ್ಧಿರೂಪವಾಗಿ ಕೊಳದ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ಗಿಡಮರಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಬರೀ ಚಿನ್ನದ ಮತ್ತು ಬೆಳ್ಳಿಯ ಹೂವುಗಲೇ ಚಿನ್ನ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಹಣ್ಣುಗಳೇ ಬಿಡುತ್ತಾ ಇರುತ್ತವೆ. ಕೊಳದೊಳಗಿರುವ ತಾವರೇಗಿಡಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ನಾನಾವಿಧ ಪರಾಗಗಳಲ್ಲಿ ರತ್ನದ ಮತ್ತು ವಜ್ರಗಳ ಹುಡಿಗಳೂ. ಆ ಕೊಳದ ಸುತ್ತಲೂ ವಿವಿಧರತ್ನಗಳೂ ರಾಶಿರಾಶಿಯಾಗಿ ಬಿದ್ದಿರುವುವು. ಅಂತಹ ಆ ಕೊಳದ ಬಳಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶೇಷಶಾಯಿ ಸ್ವಾಮಿಯ ದೇವಸ್ಥಾನವಿರುವುದು. ಆ ಭವ್ಯದೇವಾಲಯದೊಳಗೆ ಭಗವಾನ್ ಶೇಷಶಾಯಿಯು ಹೆಡೆಗಳನ್ನಲ್ಲಾಡಿಸುತ್ತಿರುವ ಆದಿಶೇಷನ ದೇಹವೆಂಬ ಮೃದುತಲ್ಪದಲ್ಲಿ ಪವಡಿಸಿರುವನು. ಇಂತಹ ದೇವೋತ್ತಮನನ್ನು ಮದ್ರರಾಜ (ಭವಿಷ್ಯತ್ಪುರೂರವ)ನು ನೋಡಿ ನಮಸ್ಕರಿಸಿದವನಾಗಿ ಆ ಬಳಿಕ ಆ ಆತ್ರೇಯಾಶ್ರಮದ ಒಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸುವನು.
ನೂರ ಐವತ್ತಮೂರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಆ ಅತ್ರಿಮುನಿಗಳ ಆಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿ ದಿವಸವೂ ಅನೇಕ ಮಂದಿ ಗಂಧರ್ವರು ಅಪ್ಸರಸ್ತ್ರೀಯರ ಜತೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದು ಭೋಗಗಳನ್ನನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವರು. ಇಷ್ಟು ಭೋಗಗಳು ಎದುರಿಗೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ್ಯೂ ಮದ್ರರಾಜನು ಇದನ್ನೆಲ್ಲಾ ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತಂದುಕೊಳ್ಳದೆ ಬಹು ಅಲಕ್ಷ್ಯದಿಂದ ತನ್ನ ತಪಸ್ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಬಿಡದೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಗಂಧರ್ವರೂ ಅಪ್ಸರ ನಾರಿಯರೂ ಪರಮಾಶ್ಚರ್ಯಪಟ್ಟವರಾಗಿ ಅವನ ಸಮೀಪಕ್ಕೆ ಬಂದು ಅವನ ಸ್ನೇಹವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿ ವರವನ್ನು ಬೇಡು, ಕೊಡುವೆವೆಂದು ಹೇಳಿದರು. ಆಗ ಮದ್ರರಾಜನು ಮಹಾವಿಷ್ಣುವನ್ನು ದರ್ಶನಮಾಡಿಸಿ ಅವನಿಂದ ಪ್ರಸಾದಕೊಡಿಸಬೇಕೆಂದು ಆ ಗಂಧರ್ವರನ್ನು ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳುವನು. ಅವರು ನಿನ್ನ ಕೋರಿಕೆಯು ನೆರವೇರುವುದೆನ್ನುವರು.
ನೂರ ಐವತ್ತನಾಲ್ಕನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಆ ರಾತ್ರಿಯೇ ಮದ್ರರಾಜನ (ಮುಂದಿನ ಪುರೂರವನ) ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಅತ್ರಿಮಹರ್ಷಿಗಳು ಬಂದು ದರ್ಶನವನ್ನು ಕೊಟ್ಟು, ನಿನ್ನ ಇಷ್ಟಾರ್ಥಸಿದ್ಧಿಯಾಗುವುದೆಂದು ಹೇಳುವರು. ಈ ರೀತಿ ಕನಸನ್ನು ಕಂಡು ಮಾರನೇದಿನ ಬೆಳಗಾಗಿ ಎದ್ದ ಮೇಲೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಅವನ ಬಳಿಗೆ ಅತ್ರಿಋಷಿಗಳು ಬಂದೇ ಬರುವರು. ಆಗ ಅವರ ಕಾಲಿಗೆ ಅಡ್ಡಬಿದ್ದು ಮದ್ರರಾಜನು ತನ್ನ ಕುರೂಪಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನೆಂದೂ ಇದಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರವೇನೆಂದೂ ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅತ್ರಿಋಷಿಗಳು ಅವನ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೀಗೆ ಹೇಳುವರು — ಆ ಕಥೆ ಏನೆಂದರೆ — ಅಯ್ಯಾ! ಮದ್ರರಾಜನೇ, ನೀನು ಪೂರ್ವ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ವ್ರತಾಚರಣ ಪರಾಯಣನಾದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದೆ. ಆ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ನೀನು ದ್ವಾದಶೀದಿವಸ ಎಣ್ಣೆಯೊತ್ತಿಕೊಂಡು ನೀರೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಲಿದ್ದೆ ಆ ಪಾಪ ಫಲವಾಗಿ ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಕುರೂಪಿಯಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದೆ. ವ್ರತಮಾಡಿದ ಪುಣ್ಯಫಲವಾಗಿ ಮಹಾರಾಜನಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿರುತ್ತೀಯೆ. (ದ್ವಾದಶೀ ದಿವಸ ಯಾರೂ ಅಭ್ಯಂಗನಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಾರದೆಂದೂ ಇದು ನಿಷೇಧವೆಂದೂ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು) ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ನೀನು ನನ್ನ ಆಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಪುಣ್ಯವಿಶೇಷದಿಂದ ಬಂದು ತಪಸ್ಸನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದೀಯೆ. ದೇವರು ನಿನಗೆ ಪ್ರಸನ್ನನಾಗಿರುವನು. ನೀನು ನನ್ನ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದ ರುಚಿಕರವಾದ ಫಲಮೂಲಗಳಿದ್ದಾಗ್ಯೂ ಹಾಲು, ಉಪ್ಪ, ಮೊಸರು, ಜೇನುತುಪ್ಪಗಳ ಕೊಳಗಳೇ ಇದ್ದಾಗ್ಯೂ ಅವುಗಳೊಂದನ್ನು ತಿನ್ನದೆ (ಸೇವಿಸರೆ) ಉಪವಾಸವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದು ದೃಢಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯಿಂದ ಭಗವದ್ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಮಾಡಿರುವೆಯಾದ್ದರಿಂದ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವು ನಿನಗೆ ಪ್ರಸನ್ನನಾಗಿರುವನು. ನೀನು ಈಗ ನಾನು ಹೇಳುವ ಕ್ರಮದಂತೆ ರೂಪಸತ್ರವೆಂಬ ವ್ರತವನ್ನು ಮಾಡು. ನಿನ್ನ ಈ ಕುರೂಪವು ನಾಶವಾಗಿ ದಿವ್ಯಸೌಂದರ್ಯವು ಸಂಪ್ರಾಪ್ತವಾಗುವುದೆಂದು ಆ ರೂಪಸತ್ರ ಕ್ರಮವನ್ನು ಅತ್ರಿಗಳು ಮದ್ರಮಹಾರಾಜನಿಗೆ ಉಪದೇಶಮಾಡಿದುದು. ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟು ಸಂಗತಿಗಳಿವೆ.
ನೂರ ಐವತ್ತೈದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಈ ರೂಪಸತ್ರವೆಂಬ ಯಾಗವನ್ನು ಮಾಡಿಸಬೇಕಾದ ಆಚಾರ್ಯನು ಜ್ಯೋತಿಶಾಸ್ತ್ರ ಇತಿಹಾಸಾದಿ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಗುರುಮುಖದಿಂದ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸಮಾಡಿದವನಾಗಿರಬೇಕು. ಇಂತಹ ಗುರುವಿನ ಆಚಾರ್ಯತ್ವದಲ್ಲೇ ಈ ಸತ್ರವನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ ಆಗುವ ಮಹತ್ಫಲಗಳು.
ನೂರ ಐವತ್ತಾರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮದ್ರರಾಜನು ಅತ್ರಿಮಹರ್ಷಿಗಳಿಂದ ಉಪದಿಷ್ಟವಾದ ರೂಪಸತ್ರವನ್ನು ಕೇಳಿ, ಈ ವ್ರತ (ಯಾಗ)ವನ್ನು ನೀವೇ ಆಚಾರ್ಯರಾಗಿ ನಿಂತು ಮಾಡಿಸಬೇಕೆಂದು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವನು. ಅದರಂತೆ ಅತ್ರಿಗಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಸಲಕರಣಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ತಾವೇ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಟ್ಟು ಯಥಾವಿಧಿಯಾಗಿ ಯಾಗವನ್ನು ಪೂರೈಸುವರು. ಯಾಗವು ಮುಗಿದೊಡನೆ ಕುರೂಪಿಯಾಗಿದ್ದಾ ಮದ್ರೇಶ್ವರನು ಅಭೂತಪೂರ್ವವಾದ ಸೌಂದರ್ಯಶಾಲಿಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿ ಸತ್ರಫಲವನ್ನು ಆ ಕ್ಷಣ ಪಡೆಯುವನು. ಈ ವೃತ್ತಾಂತವು ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಜೆಗಳಿಗೆ ತಿಳಿದುಬರಲು ಬಹು ಸಂತೋಷದಿಂದ ರಾಜನನ್ನು ತಮ್ಮ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ವೈಭವದಿಂದ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುವರು. ಪ್ರಾಪ್ತಕಾಮನಾದ ಮದ್ರರಾಜನು ಪರಮಸಂತೋಷಭರಿತನಾಗಿ ಬಹುಕಾಲ ಈ ಭೂಲೋಕದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವನ್ನಾಳುತ್ತಾ ಬಹಳ ವಿಧವಾದ ಭೋಗ ಭಾಗ್ಯಗಳನ್ನನುಭವಿಸಿದವನಾಗಿ ಆ ಜನ್ಮದ ದೇಹವನ್ನು ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿ, ಪುನಃ ಪುರೂರವಚಕ್ರವರ್ತಿಯೆನಿಸಿ ಬುಧನ ಮಗನಾಗಿ ಹುಟ್ಟುವನು. ಈ ಪುರೂರವನ ಸಾದ್ಯಂತ ಚರಿತ್ರೆಯನ್ನು (ಸಶರೀರನಾಗಿ ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಹೋಗುವವರೆಗೂ) ಕಳೆದ ೨ನೆ ಸಂಪುಟದ ೧೩೭ ಅಧ್ಯಾಯ ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ವಾಚಕರೆಲ್ಲರೂ ಓದಿಯೇ ಇರುವರು.
ನೂರ ಐವತ್ತೇಳನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ರಾಜ್ಯವನ್ನಪೇಕ್ಷಿಸುವವರು (ಅಥವಾ ತತ್ಸದೃಶಾಧಿಕಾರವನ್ನು ಬಯಸುವವರು) ಮಾರ್ಗಶಿರ ಶುದ್ಧದ್ವಾದಶೀ ದಿವಸ ಒಂದು ವ್ರತವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಆ ದ್ವಾದಶೀವ್ರತ ವಿಧಿಯು ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಹೇಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ನೂರ ಐವತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಕಾಮದ್ವಾದಶೀ (ಇಷ್ಟಾರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುವ ದ್ವಾದಶೀ) ವ್ರತದ ವರ್ಣನೆ.
ನೂರ ಐವತ್ತೊಂಭತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮಾರ್ಗಶಿರಮಾಸ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳ ದ್ವಾದಶಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ರಾಜ್ಯಕಾಮ ನಾದವನು ಮಾಡಬೇಕಾದ ದ್ವಾದಶೀ ವ್ರತದ ವಿಧಿಯನ್ನು ಹೇಳಿ ಈ ವಿಧಿಯನ್ನನುಸರಿಸಿ ವ್ರತಮಾಡುವವರಿಗೆ ಕೇಶವಾರ್ಚನಾ ಮಹಿಮೆಯಿಂದ ಅಗ್ನಿಷ್ಟೋಮಾದಿ ಮಹಾಕ್ರತುಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ ಫಲವು ಬರುವುದೆಂಬ ಸಮಗ್ರ ವೃತ್ತಾಂತ.
ನೂರ ಅರವತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷದಲ್ಲಿಯೂ ಬರುವ ದ್ವಾದಶೀದಿವಸ ಮಾಡಬೇಕಾದ ವ್ರತಗಳ ವಿಧಿ. ಮತ್ತು ಆ ವ್ರತಾಚರಣೆಯಿಂದ ಆಗುವ ಫಲಗಳು.
ನೂರ ಅರವತ್ತೊಂದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮೇಲಿನ ಅಧ್ಯಾಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ದ್ವಾದಶಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಉಪವಾಸಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿ ಸಾಲದ ಭಗವದ್ಭಕ್ತರು, ಭಾದ್ರಪದ ಶುದ್ಧ ದ್ವಾದಶೀ ದಿವಸ ಪ್ರಾಪ್ತವಾಗುವ ಶ್ರವಣನಕ್ಷತ್ರ ಯುಕ್ತವಾದ ದ್ವಾದಶೀ (ಶ್ರವಣ ದ್ವಾದಶೀ) ದಿವಸವಾದರೂ ಉಪವಾಸಮಾಡಿ ಭಗವದಾರಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡುವವರಾದರೆ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಹನ್ನೆರಡು ದ್ವಾದಶಿಗಳಲ್ಲೂ ಉಪವಾಸಮಾಡಿದ ಫಲವು ಬರುವುದೆಂದೂ ಅದರಲ್ಲೂ ಬುಧವಾರ ಶ್ರವಣ ನಕ್ಷತ್ರವೆರಡೂ ಕೂಡಿದರೆ ಅತ್ಯಂತ ಫಲಸಿದ್ಧಿಯೆಂದೂ ಇದರಲ್ಲಿವಿವೃತವಾಗಿದೆ.
ನೂರ ಅರವತ್ತೆರಡನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಈ ಶ್ರವಣ ದ್ವಾದಶೀ ಪ್ರಸಂಗಾವಸರದಲ್ಲಿ ಪುಣ್ಯನದಿಗಳ ಸಂಗಮಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನಮಾಡುವುದರ ಫಲವನ್ನೂ ಆ ಮಹಾನದೀ ಸಂಗವಾದ ರುಚಿಕರವಾದ ಜಲವನ್ನು ಕಲಶಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಿ ಆ ಉದ ಕುಂಭವನ್ನೂ ಅದರೊಡನೆ ಮೊಸರನ್ನ (ದಧ್ಯಾನ್ನ)ವನ್ನೂ ದಾನ ಮಾಡೋಣದರಿಂದಾಗುವ ಅಕ್ಷಯ್ಯ ಫಲವನ್ನೂ ವಿವರಿಸಿ, ಈ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಅನೇಕ ನಿದರ್ಶನಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿ ಇದರ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯವನ್ನು ಹೇಳಿರುವರು. ಈ ನಿದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕಥೆಯು ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿದೆ. ಆ ಕಥಾ ಸಾರಾಂಶವನ್ನೂ ಇಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟಿರುತ್ತೆ. ಶಾಲಕ ನಗರದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಜಿಪುಣನಾದ ವೈಶ್ಯನಿದ್ದನು, ಆ ದೇಶವು ಬರೀ ಮರುಭೂಮಿಯ ಸ್ಥಳ. ಈ ವೈಶ್ಯನು ಒಂದು ದಿನ ವಿನೋದಾರ್ಥವಾಗಿ ಶ್ರವಣದ್ವಾದಶೀ ದಿವಸ ತೋಷೀ, ಚಂದ್ರಭಾಗಾನದಿಗಳ ಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ, ಮೊಸರನ್ನವನ್ನೂ, ಉದಕುಂಭವನ್ನೂ ಒಬ್ಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಿಗೆ ದಾನಮಾಡಿದನು. ಈ ದಾನ ಮಹಿಮೆಯಿಂದಲೂ, ಸಂಗಮಸ್ನಾನ ಮಹಿಮೆಯಿಂದಲೂ ಆ ವೈಶ್ಯನು ಸತ್ತ ಮೇಲೆ (ಜಿಪುಣತ್ವದಿಂದ ಪಿಶಾಚಿ ಜನ್ಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದಾಗ್ಯೂ) ಅನೇಕ ಪಿಶಾಚಿಗಳಿಗೆ ಯಜಮಾನನಾಗಿ, ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಊಟದ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬಳಿಗೆ ಎಲ್ಲಿಂದಲೋ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಅಕ್ಷಯ್ಯವಾದ ಮೊಸರನ್ನ ಮತ್ತು ಸೀನೀರುಗಳನ್ನು ಹಸಿವು ಬಾಯಾರಿಕೆಗಳಿಂದ ಸಂಕಟಪಡುತ್ತಾ ಬಿಸಿಲಿನ ತಾಪದಿಂದ ಬೇಗುದಿಗುದಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಪಿಶಾಚಿಗಳಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಅವುಗಳನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸುತ್ತಲೂ ತಾನೂ ಉಂಡು ತಿಂದು ಕುಡಿದು ಸುಖಪಡುತ್ತಿದ್ದುದೇ ಮೊದಲಾದ ಮನೋಹರವಾದ ವಿಚಿತ್ರ ವೃತ್ತಾಂತಗಳು ಇದರಲ್ಲಿ ತುಂಬಿವೆ.
ನೂರ ಅರವತ್ತಮೂರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ತಿಲದ್ವಾದಶಿಯೆಂದರೇನು? ಅದರಿಂದಾಗುವ ಫಲವೇನು? ಎಳ್ಳಿನ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯವೇನು? ತಿಲದ್ವಾದಶೀದಿವಸ ಸ್ನಾನಮಾಡಿ, ಜನ ಹೋಮಾರ್ಚನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಎಳ್ಳಿನ ದೀಪದಾನ, ಉದಕುಂಭ ದಾನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ ಆಗುವ ಫಲಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಬೇಕಾದರೆ ಈ ಅಧ್ಯಾಯವನ್ನೋದಬೇಕು.
ನೂರ ಅರವತ್ತನಾಲ್ಕನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮಗಧದೇಶದ ರಾಜನಾದ ಚಂಡವೇಗನ ಹೆಂಡತಿ, ನಯನಸುಂದರಿಯೆಂಬ ಮಹಾರಾಣಿಯು ಪೂರ್ವಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಶ್ರವಣದ್ವಾದಶಿಯ ದಿವಸ ತಿಲಹೋಮವನ್ನೂ, ತಿಲದಾನವನ್ನು ಮಾಡಿದುದರ ಫಲವಾಗಿ ರಾಜಪತ್ನಿಯಾದ ವೃತ್ತಾಂತ. ಈ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನು ಅವಳ ಸಖಿಯಾದ ವಾಸಂತಿಕೆಯೆಂಬುವಳೊಡನೆ ಹೇಳುವಳು. ಈ ಶ್ರವಣದ್ವಾದಶೀವ್ರತಮಹಿಮಾ ಪ್ರಸಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ನಯನ ಸುಂದರಿಯ ಜನ್ಮಾಂತರ ವೃತ್ತಾಂತಗಳು ನಿರೂಪಿತವಾಗಿರುವುವು. ಆ ಕಥೆಯು ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿದೆ, ನಯನಸುಂದರಿಯ ಪೂರ್ವ ಜನ್ಮದ ವೃತ್ತಾಂತವೇನೆಂದರೆ: – ವಾಸಂತಿಕೆಯನ್ನು ಕುರಿತು ನಯನಸುಂದರಿಯು ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ: — ಎಲೌ ಸಖಿಯೇ! ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ನಾನು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತ್ರೀಯಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದೆನು ಈಗ ನನ್ನ ಗಂಡನಾಗಿರುವ ಚಂಡವೇಗರಾಜನೇ ಆ ಜನ್ಮದಲ್ಲೂ ನನಗೆ ಗಂಡನಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಅವನು ಆಗ ನಾಸ್ತಿಕನಾಗಿಯೂ ಕ್ರೂರನಾಗಿಯೂ ಜಗಳಗಂಟನಾಗಿಯೂ ಇದ್ದನು. ಆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ದಧಿವಾಹನನೆಂಬ ರಾಜನಿದ್ದನು. ಆತನ ಹೆಂಡತಿಯಾದ ಕಮಲೆಯೆಂಬ ಹೆಸರಿನ ಮಹಾರಾಣಿಯು ನನಗೆ ಆಗ ಪ್ರಾಣಸಖಿಯಾಗಿದ್ದಳು. ಅವಳು ತಿಲದ್ವಾದಶೀ ದಿವಸ ಹೋಮವನ್ನೂ ತಿಲದಾನವನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಳಾದುದರಿಂದ ಅದರ ಕ್ರಮವನ್ನು ನನಗೂ ಉಪದೇಶಿಸಿದಳು. ಅದೇ ಮೇರೆ ನಾನು ವಿತಸ್ತಾನದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನಮಾಡಿ ಆ ವ್ರತವನ್ನು ಮಾಡಿ ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಣಿಯಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿದೆನು. ನೀನೂ ಅದೇ ಮೇರೆ ಮಾಡಿದರೆ ನಿನಗೂ ಶ್ರೇಯಸ್ಸುಂಟಾಗುವುದೆಂಬುದೇ ಮುಂತಾದ ಕಥಾನಕಗಳು ಇದರಲ್ಲಿವೆ.
ನೂರ ಅರವತ್ತೈದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಗಾಯತ್ರೀ ಮಹಿಮೆ. ಗಾಯತ್ರೀದೇವತೆಯ ಶಕ್ತಿ ಪ್ರವಚನೆ. ಈ ಮಂತ್ರಕ್ಕೆ ಗಾಯತ್ರಿಯೆಂದೂ ಸಾವಿತ್ರಿಯೆಂದೂ ಹೆಸರು. ಈ ಮಂತ್ರವನ್ನಾರು ಜಪಿಸುವರೋ ಅವರಿಗೆ ಸರ್ವಾರ್ಥಸಾಧನೆಯಾಗುವುದು. ಗಾಯತ್ರೀಜಪವನ್ನು ಪ್ರಣವ (ಓಂಕಾರ) ಪೂರ್ವಕವಾಗಿಯೇ ಮಾಡಬೇಕು. ಈ ಗಾಯತ್ರಿಯು ಇಪ್ಪತ್ತು ನಾಲ್ಕು ತತ್ವಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ (೨೪ ಅಕ್ಷರಗಳಿವೆ.) ಪರಮಪದವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಇದೇ ಮೂಲಮಂತ್ರ. (ನಗಾಯತ್ರ್ಯಾಃ ಪರಂಮಂತ್ರಂ) ಈ ವಿಧವಾದ ಗಾಯತ್ರೀ ಮಹಿಮೆಯು ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿದೆ.
ನೂರ ಅರವತ್ತಾರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ದ್ವಾದಶೀ ಮತ್ತು ಅಮಾವಾಸ್ಯಾದಿ ದಿವಸಗಳು ಬಂದಾಗ ವಿಷ್ಣು ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದೀಪಹತ್ತಿಸುವುದರ ವಿಶೇಷ ಮಹಿಮೆ. ಕಾರ್ತೀಕಮಾಸದಲ್ಲಿ ಆಕಾಶಬುಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ದೀಪಹತ್ತಿಸಿ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಬಿಡುವುದರ ಮತ್ತು ದೀಪದಾನಗಳ ಫಲ.
ನೂರ ಅರವತ್ತೇಳನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಕಾಶೀರಾಜನಿಗೆ ಮೂನ್ನೂರುಜನ ಹೆಂಡತಿಯರಿದ್ದರು. ಹೀಗಿದ್ದಾಗ್ಯೂ ವಿದರ್ಭಾಧಿವತಿಯಾದ ಚಿತ್ರರಥಮಹಾರಾಜನ ಮಗಳು ಲಲಿತೆಯೆಂಬುವಳೂ ಸಹ ಇವನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುವಳು. ಮತ್ತು ರಾಜನಿಗೆ ಮುಖ್ಯಪ್ರೀತಿಯುಳ್ಳ ಹೆಂಡತಿಯೆನಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಳು. ಇವಳು ಜನ್ಮಾಂತರ ಸಂಸ್ಕಾರದಿಂದ ವಿಷ್ಣುದೇವಾಲಯವೇ ಮುಂತಾದ ಪವಿತ್ರಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ದೀಪವನ್ನು ಹತ್ತಿಸುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನು ನೋಡಿ ಈಕೆಯ ಸವತಿಯರು, ಈ ರೀತಿ ದೀಪಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿಸಲು ಕಾರಣವೇನೆಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಲು ಅದಕ್ಕೆ ಆ ಲಲಿತೆಯು ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದ ಕಥೆಯನ್ನು ಈ ರೀತಿ ವಿವರಿಸುತ್ತಾಳೆ: – ಉಮಾನದಿಯೆಂಬ ಒಂದು ಮಹಾನದಿಯುಂಟು. ಇದಕ್ಕೆ ದೇವಿಕಾತೀರ್ಥವೆಂಬ ಹೆಸರೂ ಸಹ ಇದೆ. ಇಲ್ಲೊಂದು ನೃಸಿಂಹತೀರ್ಥವೂ ಆ ನದೀತೀರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ದೇವಸ್ಥಾನವೂ ಉಂಟು. ಇದನ್ನು ಸೌವೀರ ರಾಜಪುರೋಹಿತನಾದ ಮೈತ್ರೇಯನೆಂಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನು ಕಟ್ಟಿಸಿದನು. ನಾನು ಹಿಂದಿನ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಇಲಿಯಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಗೋಡೆಯಮೇಲೆ ಬಿರುಕುಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಹೊಟ್ಟೆಹೊರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆನು. ಕೃತ್ತಿಕೋತ್ಸವದ ದಿವಸ ಆ ವಿಷ್ಣುದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದೀಪೋತ್ಸವವಾಗಲು ಅನೇಕ ದೀಪಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿಸಿದ್ದರು. ರಾತ್ರಿ ಬಹಳಹೊತ್ತಿನ ಮೇಲೆ ಜನರೆಲ್ಲರೂ ಮನೆಗೆ ಹೊರಟುಹೋದಮೇಲೆ ನಾನು ಬಿಲದಿಂದ ಹೊರಗೆ ಬಂದು ನೋಡಿದೆ. ಹಣತೆಗಳಲ್ಲಿ ಬತ್ತಿಗಳನ್ನು ನೆನಸಿ ದೀಪವನ್ನು ಹತ್ತಿಸಿದ್ದುದು ಕಾಣಿಸಿತು. ಆ ನೆನಸಿದ ಬತ್ತಿಯನ್ನು ತಿನ್ನಲು ನನಗೆ ಆಸೆಯಾಯಿತು. ಕೂಡಲೆ ಒಂದು ನೆನಸಿದ ಬತ್ತಿಗೆ ಬಾಯಿಹಾಕಿದೆ. ಪವನತಪ್ಪಿ ಹಣತೆಯ ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಉರುಳಿಕೊಂಡುಬಿಟ್ಟೆ. ದೀಪದಬತ್ತಿಯು ಉರಿಯುತ್ತ ನನ್ನ ದೇಹಕ್ಕೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿ ನಾನೂ ಆ ಬತ್ತಿಯೊಡನೆ ಉರಿದು ಬೆಂದು ಹೋದೆನು. ಆ ಮಹಾಪವಿತ್ರಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ದೀಪಜ್ವಾಲೆಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಸತ್ತ ನಾನು ದೀಪದರ್ಶನ ಪುಣ್ಯದಿಂದಲೇ ಈ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ವಿದರ್ಭರಾಜನ ಪುತ್ರಿಯಾಗಿಯೂ ಕಾಶೀರಾಜನ ಪ್ರಿಯಮಹಿಷಿಯಾಗಿಯೂ ಹುಟ್ಟುವ ಪುಣ್ಯವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದೆನು. ಅಕ್ಕಂದಿರಾ, ಕೇಳಿರಿ! ಜನ್ಮಾಂತರ ಸಂಸ್ಕಾರದಿಂದಲೇ ನಾನು ಈಗ ದೀಪಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿಸುತ್ತ ಬಂದಿದ್ಧೇನೆ. ನೀವೂ ಸಹ ದೀಪದಾನದಿಂದ ಪುಣ್ಯವಂತರಾಗಿರಿ. ಹೀಗೆಂದು ಈ ಲಲಿತೆಯು ಹೇಳಿದ ಕಥೆಯು ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಹೇಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ನೂರ ಅರವತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಹಣಗಾರರಾಗಿದ್ದು ಪುಣ್ಯವಂತರಾದರೆ ಬೇಕಾದ ಧರ್ಮವನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ದೇಹಪುಷ್ಟಿಯಿದ್ದು ಉಪವಾಸ ವನವಾಸವನ್ನು ಸಹಿಸುವವರಾದರೆ ಉಪವಾಸದಿಂದ ದೇಹದಂಡನೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಇದೂ ಇಲ್ಲದೆ ಅದೂ ಇಲ್ಲದೆ ಇರುವವರ ಗತಿಯೇನೆಂಬುದು ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಹೇಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಸರ್ವಸುಲಭವಾಗಿ ಕಾಡುಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಹೂ ತೊಳಸಿಯ ಗಿಡಗಳಿವೆ. ಹೊಳೆಗಳು ಅನೇಕವಾಗಿ ಸೀನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿ ಹರಿಯುತ್ತಿವೆ. ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು ಸರ್ವಸುಲಭವಾಗಿ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ತುಂಬಿವೆ. ಇವುಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡು ಸರ್ವಕಾಮ ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನೂ ಹೊಂದದೇ ಹೋದರೆ ಅವರಿಗಿಂತ ಮತಿಹೀನರಿನ್ನಾರು? ಈ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸ್ವಾರಸ್ಯವನ್ನು ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ನೋಡಿರಿ.
ನೂರ ಅರವತ್ತೊಂಭತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ವಿಷ್ಣುದೇವಸ್ಥಾನವೇ ಮುಂತಾದ ಪರಮಪಾವನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಸ ಗುಡಿಸುವುದರಿಂದಲೂ, ನೆಲ ಸಾರಿಸುವುದರಿಂದಲೂ ಆಗುವ ಫಲಗಳು.
ನೂರ ಎಪ್ಪತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ವಿಷ್ಣುದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿನ ನೆಲವನ್ನು ಗುಡಿಸಿ ಸಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಶೂದ್ರನ ಕಥೆ; ಒಬ್ಬಾನೊಬ್ಬ ಅದೃಷ್ಟಹೀನನಾದ ಶೂದ್ರನಿದ್ದನು. ಅವನಿಗೆ ಯಾವ ಕೆಲಸವೂ ಕೈಗೂಡಲಿಲ್ಲ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ನಷ್ಟವಾಯಿತು. ವ್ಯವಸಾಯದಲ್ಲೂ ನಷ್ಟ ಸಂಭವಿಸಿತು. ಕೊನೆಗೆ ಅವನು ಹೊಟ್ಟೆಗೂ ಬಟ್ಟೆಗೂ ಗತಿಯಿಲ್ಲದೆ ಜೀವಿತದಲ್ಲಿ ನಿರಾಶರಾಗಿ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಡನೆ ಗಂಗಾಯಾತ್ರೆಗಾಗಿ ಹೊರಟುಹೋದನು. ಆ ಗಂಗಾದಡದಲ್ಲೊಂದು ವರಾಹದೇವರ ದೇವಸ್ಥಾನವಿತ್ತು. ಅವನು ಅಲ್ಲಿ ಹೋಗಿ ನೆಲಸಿದನು. ಪ್ರತಿದಿವಸವೂ ಅವನು ಬೆಳಗಾಗ ಎದ್ದೊಡನೆಯೇ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗುಡಿಸುವುದು ಸಾರಿಸುವುದೇ ಮುಂತಾದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಬಲು ಮುದುಕನಾಗಿ ಆ ಕೆಲಸಮಾಡಲೂ ಕೈಲಾಗದೆ ಬಿದ್ದು ಕೊಂಡಿದ್ದನು. ಹೀಗಿರಲೊಂದು ದಿವಸ ಆ ಗುಡಿಗೆ ವರಾಹ ದೇವರ ದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಸೌವೀರರಾಜನು ಬಹು ಅಟ್ಟಹಾಸದಿದ ಬಂದಿದ್ದನು. ಆ ರಾಜನ ಆಗಾಧವಾದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ನೋಡಿ ಆ ಶೂದ್ರನು ತಾನೂ ಹಾಗೇ ಆಗಬಾರದೆ? ಎಂದು ಅವನ ಸಂಪತ್ತಿಗೆ ಆಶೆಪಡುತ್ತ ಬಾಯಿಬಾಯಿಬಿಟ್ಟನು. ಹೀಗೇ ಇರಲಾಗಿ ಒಂದುದಿನ ಆ ಶೂದ್ರದಂಪತಿಗಳೀರ್ವರೂ ಸತ್ತುಹೋದರು. ವಿಷ್ಣುದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮಾರ್ಜನಾನುಲೇಪನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ ಮಹಾಪುಣ್ಯದಿಂದ ಅವರಿಬ್ಬರಿಗೂ ಸ್ವರ್ಗಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾಯಿತು. ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ಯುವನಾಶ್ವರಾಜನು ತನಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದೆ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಬಹುಭಕ್ತಿಭರಿತನಾಗಿ ಪುತ್ರೀಯವ್ರ (ಪುತ್ರಕಾಮೇಷ್ಟಿಯಾಗ)ವನ್ನು ಮಾಡಿ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸಿದನು: ಈರೀತಿ ವ್ರತಾಚರಣೆ ಮಾಡಿದೊಡನೆಯೇ ರಾತ್ರಿ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಭಗವಂತನೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾಗಿ ದರ್ಶನಕೊಟ್ಟು ನೀನು ಭಾರ್ಗವರ ಮಗನಾದ ಚ್ಯವನಋಷಿಗಳ ಆಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಹೋಗು. ಅವರು ನಿನಗೆ ಸಹಾಯಮಾಡುವರೆಂದು ಹೇಳಿದಂತಾಯಿತು. ಮಾರನೇದಿನ ಎದ್ದೊಡನೆ ಆ ಯುವನಾಶ್ವನು ಕನಸನ್ನು ನೆನಸಿಕೊಂಡು ಅದರಂತೆ ಚ್ಯವನರ ಆಶ್ರಮಕ್ಕೆ ಹೋದನು. ಮತ್ತೆ ತನ್ನ ಕೋರಿಕೆಯನ್ನೂ ಸ್ವಪ್ನವೃತ್ತಾಂತವನ್ನೂ ಹೇಳಿದನು. ಅದನ್ನು ಕೇಳಿ ಚ್ಯವನರು ಆ ರಾಜನಿಗೆ ಇಲ್ಲಿಯೇ ಇರೆಂದು ಹೇಳಿ ಅವನಿಗೆ ತಿಳಿಯದಂತೆ ಒಂದು ರಾತ್ರಿ ಕಲಶಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಮಾಡಿ ಆ ಕಲಶದೊಳಗೆ ಪುತ್ರೀಯಜಲ (ಮಕ್ಕಳಾಗುವ ಶಕ್ತಿಯುಳ್ಳ ನೀರು)ವನ್ನು ತುಂಬಿ ಅದನ್ನು ಮಂತ್ರಪೂತವನ್ನಾಗಿಮಾಡಿ ಇಟ್ಟಿದ್ದರು. ಇದು ಯುವನಾಶ್ರ ರಾಜನಿಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ಆ ರಾತ್ರಿ ಸರಿಹೊತ್ತಿನಲ್ಲೆದ್ದು ಬಲು ಬಾಯಾರಿಕೆಯಾಗಲು ಆ ಪುತ್ರೀಯಜಲಪೂರಿತವಾಗಿದ್ದ ಕಲಶದಲ್ಲಿದ್ದ ನೀರನ್ನು ಕುಡಿದುಬಿಟ್ಟನು. ಬೆಳಗಾಡೊಡನೆ ರಾಜನ ಈ ಅವಿವೇಕ ಕಾರ್ಯವು ಚ್ಯವನರಿಗೆ ತಿಳಿದು ಅವರು ಬಹು ಕನಿಕರಗೊಂಡರು. ಆ ಕಲಶಜಲವು ರಾಜನ ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಗರ್ಭವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮಹೊಂದಿ ಆ ಗರ್ಭವು ರಾಜನ ಕುಕ್ಷಿಯಿಂದ ಶಿಶುರೂಪವಾಗಿ ಹೊರಕ್ಕೆಬಂದಿತು. ಈ ರೀತಿ ಕುಕ್ಷಿಯಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ಮಗುವೇ ಮಾಂಧಾತೃಚಕ್ರವರ್ತಿಯೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾದ ಮಹಾರಾಜನು. ಆಗ ಯುವನಾಶ್ವನ ಗರ್ಭವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ಮಂತ್ರಪೂತೋದಕದಲ್ಲಿ ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಿದ ಶೂದ್ರಾತ್ಮನು (ಜೀವ) ಸ್ವರ್ಗದಿಂದಿಳಿದು ಬಂದು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ಆದ್ಯಂತವೃತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲೋದಿ ನೋಡಿರಿ. (ಈ ಸಂಪುಟದ ಪೀಠಿಕಾಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಈ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಬರೆದಿರುವ ಅನುವಾದಕರ ತತ್ವರಹಸ್ಯೋದ್ದೀಪಕವಾದ ಲೇಖನವನ್ನು ನೋಡಿರಿ). — ಶೂದ್ರಾತ್ಮವು ಯೌವನಾಶ್ವನ ಗರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಾಂಧಾತೃಪಾಗಿ ಜನಿಸಿದೊಡನೆ ಆ ಶೂದ್ರಪತ್ನಿಯ ಆತ್ಮವು ಕಾಶೀರಾಜನ ಮೂಲಕ ಅವನ ಹೆಂಡತಿಯ ಗರ್ಭವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಕಾಶೀರಾಜನ ಮಗಳಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿ ಮಾಂಧಾತೃವನ್ನು ಮದುವೆಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಳು ಈ ರೀತಿ ಮಾಂಧಾತೃವಿಗೆ ಮದುವೆಯಾದ ಬಳಿಕ ಅವನ ತಂದೆಯಾದ ಯುವನಾಶ್ವನು ಅವನಿಗೆ ರಾಜ್ಯಾಭಿಷೇಕಮಾಡಿ ತಾನು ವಾನಪ್ರಸ್ಥಾಶ್ರಮವನ್ನು ವಹಿಸಿ ಬಹುಕಾಲ ಭಗವಂತನನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅನಾಯಾಸಮರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಮಾಡುವನು.
ನೂರೆಪ್ಪತ್ತೊಂದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮಾಂಧಾತೃವಿನ ಜೀವಾತ್ಮಕ್ಕೆ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿನ ಒಂದಂಶವು ಸೇರಿದುದರಿಂದ ಅವನು ಪರಮಶ್ರೇಷ್ಠನಾದ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದನಾಗಿದ್ದರೂ ಕಡೆಗೆ ಮಾಹೇಶ್ವರಶೂಲಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಸಂಹೃತನಾದುದೇಕೆ? ಹೀಗೆಂಬ ಒಂದು ಸಂಶಯವನ್ನು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ವಿಮರ್ಶೆಮಾಡುತ್ತಾ ಶಿವವಿಷ್ಣುಗಳ ಅಭೇದಸ್ವರೂಪವನ್ನೂ ಪರಮಪುರುಷ (ಪರಬ್ರಹ್ಮ)ನ ಸ್ವರೂಪವನ್ನೂ ಸಹ ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿವರಿಸಿರುವರು.
ನೂರ ಎಪ್ಪತ್ತೆರಡನೇ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮಹಾವಿಷ್ಣುವು ಅನೇಕನೇಕವದ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡುವನು. ದೇವತೆಯಾಗಿಯೂ, ಮನುಷ್ಯನಾಗಿಯೂ, ಸಿಂಹವಾಗಿಯೂ, ಹಂದಿಯಾಗಿಯೂ, ಆಮೆಯಾಗಿಯೂ, ಹೀಗೆಯೇ ಅನೇಕ ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವತರಿಸಿ ಬಂದು ಜಗತ್ತನ್ನು ಪರಿಪಾಲನಮಾಡುವನು. ಪರಮಾತ್ಮನನ್ನು ಮಾಯಾಶಕ್ತಿಯು ಏನೂ ಮಾಡಲಾರದು. ದುಹಾನಭಾವನದ ಭಗವಂತನು ಇಚ್ಛಾಮಾತ್ರದಿಂದಲೇ ಸೃಷ್ಟಿಸ್ಥಿತಿಲಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಲ್ಲನು. ಆದುದರಿಂದಲೇ ಅವತಾರಮಾಡಿ ಮಾಡಿದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಆ ಪರಮಪುರುಷನು ಅಮಾನುಷವ್ಯಾಪಾರ (ಕರ್ಮ – ಪವಾಡ)ಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಧರಿಸಿರುವ ಅದ್ಭುತವೃತ್ತಾಂತಗಳು ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿವೆ.
ನೂರ ಎಪ್ಪತ್ತಮೂರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಅನಂತನವ್ರತವೆಂಬ ಒಂದು ವಿಶೇಷರೀತಿಯ ವ್ರತವನ್ನು ಹೇಳಿರುವರು. ಈ ವ್ರತಫಲವನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮುಂದುಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿರುವರು. ಈ ಸಂಪುಟದ ಕೊನೇಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇದರ ವಿಶೇಷಫಲವನ್ನು ಸ್ವಾರಸ್ಯವಾಗಿ ಬರೆದಿರುವರು. (ಪೀಠಿಕಾಪ್ರಕರಣವನ್ನೋದಿನೋಡಿರಿ.) ಈ ಅನಂತವ್ರತವನ್ನು ಮಾರ್ಗಶೀರ್ಷಮಾಸದಿಂದಾರಂಭಿಸಿ ತಪ್ಪದೆ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳೂ ಆಯಾಯ ನಕ್ಷತ್ರದದಿವಸ ಮಾಡುತ್ತ ಬರಬೇಕು. (ಉದಾಹರಣೆ: – ಮಾರ್ಗಶಿರ, – ಮೃಗಶಿರಾ, – ಪುಷ್ಯ, ಮಾಘ, – ಮಖಾ, ಫಾಲ್ಗುನ (ಪುಬ್ಬ, ಪೂರ್ವಫಲ್ಗುನೀ ಇತ್ಯಾದಿ.)) ಇದರಲ್ಲಿ ಅಂಗಪೂಜಾಕ್ರಮವೂ, ಗೋಮೂತ್ರಾದಿ ಸ್ನಾನಕ್ರಮಗಳೂ, ರಕ್ತಪುಷ್ಪಾದಿ ಪುಷ್ಪವಿಶೇಷದಿಂದ ಪೂಜಾಮಾಡುವ ಕ್ರಮಗಳೂ ವಿವೃತವಾಗಿವೆ.
ನೂರ ಎಪ್ಪತ್ತನಾಲ್ಕನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಕಾರ್ತಿಕಮಾಸದಿಂದಾರಂಭಮಾಡಿಕೊಂಡು ಮಾಸನಕ್ಷತ್ರ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ.
ನೂರ ಎಪ್ಪತ್ತೈದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಶಾಂಬರಾಯಣಿಯೆಂಬ ಸಿದ್ಧಾಂಗನೆಯು ಇಂದ್ರನೊಡನೆ ಹೇಳಿದ ಅನೇಕಾನೇಕ ದೇವೇಂದ್ರ ವೃತ್ತಾಂತ. ಮಹಾವಿಷ್ಣುವು ಮಾಡಿದ ವಿವಿಧಾವತಾರಗಳು (ದುಷ್ಟನಿಗ್ರಹವೂ ಸಹ.)
ನೂರ ಎಪ್ಪತ್ತಾರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಬ್ರಹ್ಮನ ಮಾನಸಪುತ್ರನಾದ ಪ್ರಥಮಮನು. ಅವನ ಪುತ್ರನಾದ ಮರೀಚಿಯೇ ಮುಂತಾದ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಣಗಳೂ, ಸೋಮಪೀಥ, ವಿಶ್ವಭುಕ್‍, ಇಂದ್ರಾದಿಗಳೂ, ಇವರ ದ್ವೇಷಿಗಳಾದ ದೈತ್ಯರ ಗುಂಪಿನ ಮತ್ತು ಬಾಷ್ಕಲಿಯೇ ಮುಂತಾದವರ ಹೆಸರುಗಳೂ ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಬಂದಿವೆ.
ನೂರ ಎಪಪತ್ತೇಳನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಇಂದ್ರನನ್ನು ಕುರಿತು ಶಾಂಬರಾಯಣಿಯು ಅನೇಕ ಇಂದ್ರರ ಉಪಾಖ್ಯಾನಗಳನ್ನೂ, ಮನುಚರಿತ್ರೆಗಳನ್ನೂ ಹೇಳಲಾರಂಬಿಸುವಳು. ದ್ವಿತೀಯ ಮನುವಾದ ಸ್ವಾರೋಚಿಷನಕಾಲ (ಮನ್ವಂತರ)ದಲ್ಲಿ ಅವನ ಮಹಿಮೆ, ಅವನ ವಂಶಸ್ಥರ ನಾಮಕೀರ್ತನೆಗಳು.
ನೂರ ಎಪ್ಪತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಮೂರನೆಯ ಉತ್ತಮಮನುವಿನ ವಂಶ, ಅವನ ಮಗನಾದ ಅಜನೇ, ಮುಂತಾದವರ ಹೆಸರು, ರಜೋಬಾಹುವೇ ಮೊದಲಾದ ಆ ಕಾಲದ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳ ಹೆಸರೂ ಸಹ ಇದರಲ್ಲಿ ಬಂದಿವೆ.
ನೂರ ಎಪ್ಪತ್ತೊಂಭತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ನಾಲ್ಕನೆಯ ಮನುವಾದ ತಾಮಸ ಮತ್ತು ಅವನ ಪುತ್ರರುಗಳಾದ ಜಾನುಜಂಘಾದಿಗಳ ಹೆಸರುಗಳು, ಆ ಕಾಲದ ಋಷಿಗಳಾದ ವನಾದಿ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳ ಹೆಸರುಗಳು, ಸತ್ಯಾದಿ ದೇವತೆಗಳ ಹೆಸರುಗಳೂ ಅವರ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವರ್ಣನೆಯೂ ಸಹ ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಬಂದಿವೆ.
ನೂರ ಎಂಭತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಐದನೆಯ ಮನುವಿಗೆ ರೈವತನೆಂದು ಹೆಸರು. ಅವನ ಮಕ್ಕಳು ಮಹಾರಾಣಾದಿಗಳು, ಅವನ ಕಾಲದ ಋಷಿಗಳು, ವೇದಶ್ರುತ್ಯಾದಿ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳು, ಆಭೂಟರಾಜಸಾದಿ ದೇವಗಣಗಳೂ, ಆ ಮನ್ವಂತರದಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರನಾದವನಿಗೆ ವಿಭುವೆಂದು ಹೆಸರು. ಆ ಕಾಲದ ದೈತ್ಯರು ಶಂಭುವೇ ಮುಂತಾದವರು. ಇವರೆಲ್ಲರ ವರ್ಣನೆಯೂ ಈ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ಅಡಕವಾಗಿದೆ.
ನೂರ ಎಂಭತ್ತೊಂದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಆರನೆಯದು ಚಾಕ್ಷುಷಮನ್ವಂತರ. ಈ ಚಾಕ್ಷುಷನಿಗೆ ಉರ್ವಶೀ ಮೊದಲಾದ ಮಕ್ಕಳುಗಳಿದ್ದರು. ಆ ಮನುವಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಢ್ಯನೆ ಮುಂತಾದ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದರು. ಅಷ್ಟಕಾದಿಯಾಗಿ ಐದು ದೇವತಾಗಣಗಳು ಆಕಾಲದಲ್ಲಿದ್ದುವು. ಈ ದೇವತೆಗಳ ರಾಜನಿಗೆ ಮನೋಜವನೆಂದು ಹೆಸರು. ಮಹಾಮಾಲನೇ ಮುಂತಾದ ದೈತ್ಯಗಣಗಳು, ಆಗ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯಹೊಂದಿ ದೇವತೆಗಳೊಡನೆ ಸೆಣಸುತ್ತಿದ್ದ ವಿಚಾರಗಳೆಲ್ಲ ಇದರಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ನೂರ ಎಂಭತ್ತೆರಡನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಏಳನೆಯದೇ ವೈವಸ್ವತ ಮನ್ವಂತರ. ನಾವೆಲ್ಲ ಬದುಕಿ ಬಾಳುತ್ತಿರುವ ಕಾಲವೇ ಇದು. ಈ ಚರಾಚರಗಳಿಗೊಡೆಯನಾದ ವೈವಸ್ವತ ಮನುವಿಗೆ ಇಕ್ಷ್ವಾಕುವೇ ಮುಂತಾದ ಮಕ್ಕಳುಂಟು. ಈ ಚಕ್ರವರ್ತಿಗಳ ಕಥೆಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಈಗಲೂ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಓದುತ್ತಲೂ ಕೇಳುತ್ತಲೂ ಇದ್ದೇವೆ. ಈ ನಮ್ಮ ಕಾಲದಲ್ಲಿ (ವೈವಸ್ವತ ಮನ್ವಂತರದಲ್ಲಿ) ಇರುವ ಮಹರ್ಷಿಗಳೇ ಅತ್ರೇಯಾದಿ ಋಷಿಪ್ರವರರು. ಈ ಕಾಲದ ರಾಕ್ಷಸರ ಗುಂಪು ನಲವತ್ತೊಂಭತ್ತು ವಿಧವಾಗಿದೆ. ಅಶ್ವಿನಾದಿ ದಶವಿಧ ದೇವತೆಗಳಿಗೂ ಇತರರಾದ ಸಕಲ ದೇವತೆಗಳಿಗೂ ರಾಜನಾಗಿರುವ ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಒಜಂಬಿಯೆಂದು ಹೆಸರು. (ಇಂದ್ರನೆಂಬುದು ಒಬ್ಬನ ಹೆಸರಲ್ಲ. ಇದು ಅಧಿಕಾರದ ಹೆಸರು.) ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷನು ವರಾಹಾವತಾರಿಯಾದ ಪರಮಾತ್ಮನಿಂದ ಸಂಹೃತನಾದುದೂ ಇದೇ ಮನ್ವಂತರದಲ್ಲೆಂಬುದನ್ನು ಸಹ ಈ ಅಧ್ಯಯದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿರುವರು.
ನೂರ ಎಂಭತ್ತಮೂರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಇದುವರೆಗೆ ಹೇಳಿದ ಏಳು ಮನ್ವಂತರಗಳು ಹಿಂದೆ ಕಳೆದು ಹೋದುವುಗಳಾಗಿಯೂ ಈಗ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವುದೂ ಸಹ ಈಗ ಸೇರಿಕೊಂಡಂತಾಯಿತು. ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಬರುವ ಮನ್ವಂತರಗಳೇಳರ ಭವಿಷ್ಯದ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನು ಶಾಂಬರಾಯಣಿಯೆಂಬ ತ್ರಿಕಾಲ ಜ್ಞಾನಸಂಪನ್ನೆಯಾದ ಸಿದ್ಧಾಂಗನೆಯ ಇಂದ್ರನೊಡನೆ ಹೇಳುವಳು. ಎಷ್ಟೋ ಮುಂದೆ ಮುಂದೆ ಬರುವ ವೃತ್ತಾಂತಗಳನ್ನು ಶಾಂಬರಾಯಣಿಯ ಜ್ಞಾನದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ವಿವರಿಸಿರುವುದರಿಂದಲೇ ಈ ಮಹಾಪುರಾಣಕ್ಕೆ ವಿಷ್ಣು ಧರ್ಮೋತ್ತರ (ಭವಿಷ್ಯೋತ್ತರ)ವೆಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ. ಇಂತಹ ಸಿದ್ಧಾಂಗನೆಯೂ ಸಿದ್ಧಪುರುಷರೂ ಸಹ ಸರ್ವದಾ ಇರುತ್ತಾರೆಂದೂ ಹಿಮಾಲಯದ ತಪ್ಪಲಲ್ಲೂ, ಪವಿತ್ರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲೂ ಈಗಲೂ ಇರುವರೆಂದು ಸರ್ವರೂ ತಿಳಿದಿರಬೇಕು. ವೇದಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ನಂಬಬೇಕು. ಅವರ ಮಾತಿನಂತೆ ನಡೆಯಬೇಕು. ಈ ಪ್ರಪಂಚವೂ, ಅಧಿಕಾರವೂ ಶಾಶ್ವತವೆಂದು ಯಾರೂ ದುರಹಂಕಾರಪಡಬಾರದು. (ಈಗಿನ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ನಾಗರಿಕತೆಗೆ ಮರುಳಾಗಿ ಸ್ವಧರ್ಮ ತ್ಯಾಗಶೀಲರಾದ ತರುಣರೂ, ಅವರಿಗೆ ಮೇಲ್ಪಂಕ್ತಿಯನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಡುತ್ತಲಿರುವ ಸುಧಾರಕರೂ ಈ ವಿಚಾರವನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಡಲಿ.) ಈವೈವಸ್ವತ ಮನ್ವಂತರ ಕಳೆದು ಪ್ರಳಯವಾಗಿ (ಮನ್ವಂತಃ ಪ್ರಳಯಃ ಕಲ್ಪಃ ಕ್ಷಯಃ ಕಲ್ಪಾಂತ ಇತ್ಯಪಿ) ಪುನಃ ಜಗತ್ಸೃಷ್ಟಿಯಾದಾಗ ಆರಂಭವಾಗುವ ಮನ್ವಂತರಕ್ಕೆ ಅಧಿಪತಿಯಾಗುವವನು ಸಾವರ್ಣಮನುವು. ಅವನಿಗೆ ವಿಜಯನೇ ಮುಂತಾದ ಪುತ್ರರು ಜನಿಸುವರು. ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾದಿ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳು ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುವರು. ಸುತಪಸಾದಿ ದೇವಗಣಗಳು ಸ್ವರ್ಗಲೋಕದಲ್ಲಿ ವಾಸಮಾಡುವರು. ಬಲಿ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯು ಆಗ ಇಂದ್ರಪಟ್ಟವನ್ನೇರುವನು. ಅವನಿಗೆ ಯಾರೂ ಶತ್ರುಗಳೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆಗ ನಾನೋಲವೆಂಬ ರಾಕ್ಷಸನು ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿದ್ದುಕೊಂಡು ಲೋಕಕ್ಕೆ ಕಿರುಕುಳವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವನು. ಆಗ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವು ಅವನನ್ನು ಸಂಹಾರ ಮಾಡುವರು.
ನೂರ ಎಂಭತ್ತನಾಲ್ಕನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಒಂಭತ್ತನೇ ಮನ್ವಂತರದಲ್ಲಿ ಮನುಪಟ್ಟಕ್ಕೇರುವವನಿಗೆ ಬ್ರಹ್ಮಪುತ್ರನೆಂದು ಹೆಸರು ಧೃತಿಕೇತುವೇ ಮುಂತಾದವರು ಇವನ ಪುತ್ರರು. ಮೇಧಾತಿಥಿಯೇ ಮುಂತಾದವರು ಆ ಕಾಲದ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳು. ಪರಾದಿದೇವತೆಗಳೇ ದೇವಗಣಗಳು. ದೇವತೆಗಳ ಇಂದ್ರನು ವಿಭುವೆಂಬುವನು. ಆಗ ಕಾಲಕಕ್ಷಾದಿಗಳೆಂಬ ದೈತ್ಯರು ಹುಟ್ಟಿ ದೇವತೆಗಳ ಶತ್ರುಗಳಾಗುವರು. ವಸುನಾಭನೆಂಬುವನು ಆಗ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮಗನಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿ ಮುಂದಿನ ಕಾಲದ ಆಕಾಲ ಕಕ್ಷಾದಿಗಳನ್ನು ಸಂಹಸಿರಿ ಲೋಕಶಾಂತಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುವನು.
ನೂರ ಎಂಭತ್ತೈದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಹತ್ತನೇ ಮನುವಿಗೆ ಧರ್ಮಪುತ್ರದೆಂದು ಹೆಸರು. ಆ ಮನುವಿಗೆ ಸುಕ್ಷೇತ್ರಾದಿ ಕುಮಾರರು ಜನಿಸುವರು. ಆಪೋಮೂರ್ತ್ಯಾದಿನಾಮಕರಾದ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳು ಆಮನ್ವಂತರದಲ್ಲಿಮಹಾತಪಸ್ವಿಗಳಾಗುವರು. ಆಗಿನ ದೇವತಾಗಣಗಳಿಗೆ ಪ್ರಾಣದೇವತೆಗಳೆಂದು ಹೆಸರು. ಅವರ ರಾಜನಾದ ದೇವೇಂದ್ರನಿಗೆ ಶಾಂತಿಯೆಂದು ಹೆಸರು. ವಾಲಿಯೆಂಬುವನು ಆ ಕಾಲದ ದೇವಶತ್ರುವು. ಆಗ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ತಾಗಿ ಅವನನ್ನು ಸಂಹರಿಸುವನು.
ನೂರ ಎಂಭತ್ತಾರನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಹನ್ನೊಂದನೆಯ ಮನುವಿಗೆ ರುದ್ರಪುತ್ರನೆಂದು ನಾಮಧೇಯವು. ಸರ್ವರ್ತುಗಾದಿಗಳೇ ಅವನ ಮಕ್ಕಳು – ಹವಿಷ್ಮದಾದಿಗಳೇ ಆ ಕಾಲದ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳು. ನಿರ್ಮಥ್ಯಾದಿಗಳೇ ದೇವತೆಗಳು. ಅವರುಗಳ ಧೊರೆಯಾದ ಇಂದ್ರನಿಗೆ ವೃಷನೆಂದು ಹೆಸರು. ಆ ಇಂದ್ರ ಶತ್ರುಗಳು ಆಗ್ಗೆ ದಶಗ್ರೀವಾದಿಗಳು. ಆದಶಗ್ರೀವನನ್ನು ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾವಿಷ್ಣುವು ಹೆಂಗಸಿನ ರೂಪವನ್ನು ಧರಿಸಿಕೊಂಡು ಸಂಹರಿಸಿ ಬಿಡುವನು.
ನೂರ ಎಂಭತ್ತೇಳೆನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಹನ್ನೆರಡನೇ ಮನುವಿಗೆ ದಕ್ಷಪುತ್ರನೆಂದು ಹೆಸರು, ದೇವವಂತನೇ ಮುಂತಾದವರು ಅವನ ಪುತ್ರರು. ಸತ್ತಮಾದಿಗಳೇ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳು. ಸುಶರ್ಮಾದಿಗಳೇ ದೇವಗಣಗಳು. ನರಕಾಸುರನೇ ಆಗಿನ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಶತ್ರುವಾಗುವನು. ಆಗ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವು ನಪುಂಸಕನ ರೂಪವನ್ನು ಧರಿಸಿ ನರಕಾಸುರನನ್ನು ಸಂಹರಿಸುವನು.
ನೂರ ಎಂಭತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಹದಿಮೂರನೇ ಮನುವಿಗೆ ರೌಚ್ಯನೆಂದು ಹೆಸರು. ಚಿತ್ರಸೇನಾದಿಗಳೇ ಅವನ ಪುತ್ರರು. ಧೃತಿಮಂತನೇ ಮೊದಲಾದವರು ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳು. ಸುತ್ರಾಮಾದಿಗಳೇ ದೇವತಾಗಣಗಳು. ಆಗ ಬೃಹಸ್ಪತಿಯೇ ಇಂದ್ರನಾಗುವನು. ಟಿಟ್ಟಿಭನೆಂಬುವ ರಾಕ್ಷಸನು ದೇವವೈರಿಯಾಗುವನು. ಅವನನ್ನು ಮಹಾವಿಷ್ಣುವು ನವಿಲಿನ ಆಕಾರವನ್ನು ಧರಿಸಿಕೊಲ್ಲುವನು.
ನೂರ ಎಂಭತ್ತೊಂಭತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಹದಿನಾಲ್ಕನೇ ಮನುವಿಗೆ ಭೌತ್ಯನೆಂದು ಹೆಸರು. ತರಂಗಭೇದ ಭಿದಾದಿಗಳೇ ಅವನ ಮಕ್ಕಳುಗಳು. ಅಗ್ನೀಧ್ರಾದಿಗಳೇ ಆ ಮನ್ವಂತರದ ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳು. ಚಾಕ್ಷುಷಾದಿಗಳೇ ದೇವಗಣಗಳು. ಶುಚಿಯೆಂಬುವನ್ನೇ ಇಂದ್ರನು. ಆಗ ಮಹಾಸುಖನೆಂಬ ರಕ್ಕಸನು ಪ್ರಬಲನಾಗಿ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಹಿಂಸಿಸುವನು. ಆಗ ದಿವ್ಯ ಸಹಸ್ರ ವರ್ಷಗಳವರಿವಿಗೂ ದೇವಾಸುರರಿಗೆ ಭಯಂಕರವಾದ ಯುದ್ಧವು ನಡೆಯುವುದು. ಆಗ್ಗೆ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವು ಅವತರಿಸಿ ತಾಮಸೀ ಮಾಯೆಯನ್ನು (ಕತ್ತಲೆ) ಕಲ್ಪಿಸಿ ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವನು.
ನೂರತೊಂಭತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಯುಗದಲ್ಲಿಯೂ ಮೇಲಿನ ಅಧ್ಯಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವಂತೆ ದುಷ್ಟರು ಹುಟ್ಟುತ್ತಲೇ ಇರುವರು. ಆಗಿಂದಾಗ್ಗೆ ಇಂತಹ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವು ಅನೇಕೆ ವಿಧವಾದ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಲೇ ಇರುವನು.
ನೂರತೊಂಭತ್ತೊಂದನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯ
- ಇಂದ್ರನು ಕೇಳಿದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆಲ್ಲಾ ಮೇಲಿನ ಅಧ್ಯಾಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ಶಾಂಬರಾಯಣಿಯು ಉತ್ತರಕೊಡುತ್ತಲೇ ಬರಲು ಇಂದ್ರನು ಆಶ್ಚರ್ಯಭರಿತನಾಗಿ ಆಕೆಯ ಭೂತ ಭವಿಷ್ಯದ್ವರ್ತಮಾನ ಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ನಿನಗೆ ಈ ಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿ ಹೇಗೆ ಬಂತೆಂದು ಕೇಳಲು ಆ ಸಿದ್ಧಾಂಗನೆಯು ನಾನು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿರುವ ತನಕ ಯಾವಜ್ಜೀವವೂ ಮಾಸ ನಕ್ಷತ್ರ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆನಾದುದರಿಂದ ಆ ಪೂಜಾಮಹಿಮೆಯಿಂದ ಅತೀತಾನಾಗತಜ್ಞಾನವು ಬಂದು ಈ ಮನ್ವಂತರ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನು ನಿನಗೆ ತಿಳಿಸಿರುತ್ತೇನೆಂದು ಹೇಳಿ ಇಂದ್ರಲೋಕವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಮಾಡಿದಳು. (ಈ ಮಾಸನಕ್ಷತ್ರ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಈ ಮಹಾಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವಂತೆ ಆಚರಿಸುವವರೆಲ್ಲರಿಗೂ ಸಕಲ ಇಷ್ಟಾರ್ಥಗಳೂ ನೆರವೇರುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂದೇಹವೇನಿದೆ.)